Prof. Dr. Osman Karatepe: 21 Aralık 1963 Kıbrıslı Türkler için önemli bir dönüm noktası

Prof. Dr. Osman M. Karatepe, Doğu Akdeniz Üniversitesi Atatürk Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAÜ ATAUM) adına 21-25 Aralık Milli Mücadele ve Şehitler Haftası dolayısıyla bir bildiri yayımladı.

Prof. Dr. Karatepe söz konusu bildiride şu ifadelere yer verdi:

Kıbrıslı Türkler, 1878 yılında Kıbrıs’ın geçici olarak İngiltere’ye devredilmesinden itibaren bağımsızlık, özgürlük ve egemenlik haklarını korumak ve elde etmek için zorlu dönemlerden geçmiş; varlıklarını kanıtlamak, bu adada yaşadıklarını, diliyle, diniyle, gelenek göreneği ve tüm yaşanmışlıklarıyla kabul ettirmek için büyük bir mücadele vermek zorunda kalmışlardır. Kıbrıs’ın yakın tarihi incelendiğinde bu mücadeleyi açık bir şekilde görmek mümkündür.

Kıbrıs Anayasası 6 Nisan 1960 tarihinde imzalanmış ve Kıbrıs Cumhuriyeti 16 Ağustos 1960 tarihinde Türkiye, İngiltere ve Yunanistan’ın garantörlüğü altında resmen ilan edilmiştir.  Böylece, Kıbrıs’ta egemenlik Kıbrıs Türk ve Rum halkına devredilmiştir. Yaklaşık üç yıl devam eden cumhuriyet, 21 Aralık 1963 tarihi itibarıyla fiilen ortadan kalkmıştır. Cumhurbaşkanı Makarios’un adada yaşayan Türkleri eşit statüden azınlık statüsüne düşüren 13 maddelik anayasa değişikliği önerisiyle istediklerini elde edemeyen Enosis taraftarları silahlı çatışma yoluna gitmiştir. Rum tedhiş örgütü EOKA, 21 Aralık günü Kanlı Noel olarak adlandırılan saldırılarla, İçişleri Bakanı Polikarpos Yorgacis tarafından hazırlanan ve Enosis’i gerçekleştirmeye yönelik olan Akritas Planı’nı uygulamaya koymuştur. Aynı gün Makarios, Kıbrıs Cumhuriyeti’ni kuran Zürih ve Londra anlaşmalarının ayrılmaz parçası İttifak Antlaşması’nı tek yönlü olarak feshettiğini açıklamıştır.

Kıbrıs Türk Mücadele Tarihi değerlendirildiğinde 21 Aralık 1963 tarihi, Kıbrıslı Türkler için önemli bir dönüm noktası oluşturmuştur. Yaşanan olaylar üzerine Türk jetleri Lefkoşa semalarında uyarı niteliğinde uçuşlar gerçekleştirmiş ve Kıbrıs Türk Kuvvetleri Alayı’nın savaş düzeni alması üzerine de ateşkes ilan edilmiştir. Lefkoşa’nın Türk ve Rum kesimlerini ayıran Yeşil Hat çizilmiş ve iki toplumun ayrılığı ilk kez resmileştirilmiştir. Kıbrıslı Türkler, güneyden topluluklar halinde kuzeye, güvenli bölgelere yerleştirilmiş ve bu yerleşimlere ekonomik ambargolar uygulanarak Kıbrıslı Türkler tecrit halinde bir yaşama sürüklenmiştir. Bu nedenledir ki bu tarih Kıbrıs uyuşmazlığının başlangıç tarihi olarak kabul edilmektedir.

21 Aralık 1963 Kanlı Noel’in 61. Yılı ve 21-25 Aralık Milli Mücadele ve Şehitler Haftası vesilesiyle, aziz şehitlerimizi saygı ve rahmetle, gazilerimizi minnetle selamlıyoruz.