Kıbrıs’ta insan hakları: Çarpıcı tespitler BM raporuna yansıdı...

Avrupa Birliği tarafından finanse edilen İnsan Hakları Platformu Projesi kapsamında yürütülen izleme ve savunuculuk çalışmaları doğrultusunda, raporda Kıbrıs Türk toplumunun eğitim, sağlık, dil engeli ve bilgiye erişim konularında yaşadığı sorunlar ile insan ticareti, LGBTİ+ hakları ve mülteci hakları alanındaki eksikliklere dikkat çekildi. Platform, raporda yer alan tespit ve önerilerin uygulanmasının ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.

İnsan Hakları Platformu tarafından yapılan açıklamanın tamamı şu şekilde:

Kıbrıs Türk Toplumunun Karşılaştığı Temel Hak İhlalleri

"Avrupa Birliği tarafından Kıbrıs Türk toplumuna yönelik AB Yardım Programı kapsamında finanse edilen ve İnsan Hakları Platformu tarafından yürütülen İnsan Hakları Platformu Projesi’nin, demokratik katılım, insan ticareti, LGBTİ+ hakları ve mülteci hakları gibi alanlarda yürüttüğü izleme ve savunuculuk çalışmalarına dayanarak, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nin "Kıbrıs’ta İnsan Hakları Sorunu" başlıklı son raporuna paydaş olarak katkı sunmuş olmaktan memnuniyet duymaktayız.

Söz konusu rapor, adada yaşanan insan hakları ihlallerini çok yönlü bir çerçevede ele alırken, Kıbrıs Türk toplumunun Kıbrıs Cumhuriyeti’nde yaşadığı eğitim, sağlık, dil engeli ve bilgiye erişimle ilgili sıkıntılara da değinmektedir.

Eğitim ve Sağlık Alanında Yaşanan Zorluklar

Rapor, Kıbrıs Türk toplumunun eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimde ciddi sıkıntılar yaşadığını ortaya koymaktadır. Kıbrıs Cumhuriyeti’nde eğitim görmek isteyen öğrencilerin karşılaştığı bürokratik engellerin yanı sıra, sağlık hizmetlerine erişimde de önemli sıkıntılar yaşandığı belirtilmektedir.

Dil Engeli ve Bilgiye Erişimde Karşılaşılan Engeller

Kıbrıs Cumhuriyeti’nin sunduğu hizmetleri ve burs olanaklarını çoğunlukla Yunanca dilinde sunması, bilgiye ve kamu hizmetlerine erişimi zorlaştırırken, karşılaşılan dil engelleri ve yurt dışı eğitim olanaklarına erişimde yaşanan sorunlar, adada hak eşitliğinin sağlanması için kapsamlı bir iş birliği ihtiyacını göstermektedir.

İnsan Ticareti ve Mülteci Hakları Konusunda Eksiklikler

Özellikle adanın kuzeyinde insan ticaretine dair ciddi önlemler alınması gerektiğinin altını çizen rapor, mültecilerin geri gönderilme uygulamaları ve yetersiz prosedürlerle karşılaşmasının, uluslararası hukukun gerektirdiği standartlarla uyuşmadığını vurgulamaktadır.

LGBTİ+ Bireylerin Haklarına Dair Tespitler

Raporda, LGBTİ+ bireylerin toplumsal yaşama ve hukuksal süreçlere katılımı konusunda eksik kalan yasal metinler ve uygulamalar da gözler önüne serilmektedir.

Vicdani Ret ve İfade Özgürlüğü Konusunda Eleştiriler

Ayrıca raporda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin "Kanatlı v. Türkiye" kararına atıfta bulunulması, "vicdani ret hakkı ve ifade özgürlüğü" bakımından Kıbrıs’ın kuzeyinde daha kapsamlı düzenlemelerin gerekliliğine işaret etmektedir. Aynı çerçevede, Kanatlı v. Türkiye kararı, Kıbrıs’ın kuzeyinde vicdani ret ve ifade özgürlüğü alanlarında uluslararası standartların önemini tekrar gündeme taşımakta ve vicdani reddin bir hak olarak tanınması gerekliliğine vurgu yapmaktadır.

Basın Özgürlüğü ve Gazetecilere Yönelik Baskılar

Bununla birlikte, son zamanlarda Kıbrıs’ın kuzeyinde gazetecilere yönelik açılan soruşturmaların, basın ve ifade özgürlüğü açısından hak ihlallerine sebep olduğu vurgulanan rapor, Ali Kişmir ve Şener Levent’in davalarına da gönderme yapmaktadır.

Platformdan Yetkililere Çağrı: Öneriler Uygulanmalı

İnsan Hakları Platformu ve Avrupa Birliği tarafından finanse edilen İnsan Hakları Projesi olarak, böylesi önemli ve kapsamlı bir raporun yayımlanmasının, Kıbrıs genelinde insan haklarının korunması ve geliştirilmesi yönünde gerekli adımların daha hızlı atılmasına vesile olacağını umuyoruz. Adada yaşayan herkesin onurlu, eşit ve özgür bir ortamda yaşam sürebilmesi için yürütülen çalışmaları desteklemeye ve sivil toplum, kamu temsilcileri ve uluslararası kuruluşlarla yakın iş birliğini sürdürmeye hazırız.

Adadaki mevcut yapısal engellerin aşılması adına, rapordaki tespit ve önerilerin uygulanmasının son derece kritik olduğunu vurgulayarak, tüm ilgili tarafları harekete geçmeye davet ediyoruz.

Raporun Tamamına Ulaşmak İçin: https://docs.un.org/en/A/HRC/58/21