Turgay Deniz: Asıl pahalılık marketlerde; denetimi gereken öncelik onlar

Fahiş fiyatlar konusunda tepkiler artarken, vergi uzmanı Kemal Özçakır’ın dün Kıbrıs Postası’nda yer alan piyasada fiyatların “vurgun safhasında” olduğunu dile getirerek, Ticaret Odası’nın da bu işte günahı olduğunu belirtmesi üzerine konuyu Oda Başkanı Turgay Deniz’e sorduk.

Turgay Deniz, bu suçlama ile ilgili “Herhangi bir üyemiz mahkeme nezdinde, herhangi bir suçtan hüküm giyerse, yüz kızartıcı bir suç işlerse üyelikten men ederiz. Biz kendimiz her hangi birini yargılayamayız. Sadece vergi değil herhangi bir yüz kızartıcı suç işlerse… Bunun dışında ticari olarak bir şey yapamayız. Onun karşılığını kendisi görecek… Evet, verginizi verin, şeffaf olun… Biz bu tavsiyeleri her zaman yaparız. Dolayısıyla yüzsüzlük yapanlar vesaireler evet onlar kendi hesaplarını kendileri verecekler.” yanıtını verdi.

Piyasadaki fahiş fiyatlar konusunda asıl pahalılığın marketlerde olduğunu savunan KTTO Başkanı Turgay Deniz, denetim konusunda önceliğin marketler olması gerektiğini savundu.

Kıbrıs Postası’na konuşan Deniz, hayatın idamesi için mecbur kategorideki ürünlerdeki pahalılığın ise Oda üyesi tedarikçilerden kaynaklanmadığını sözlerine ekledi.

Ticaret Odası Başkanı Deniz, “Bir de Güney Kıbrıs’a (alışverişe) gidemeyenler var, onları Allah korusun” dedi.

“VERGİ KAÇAĞI YÜZDE 80 DİYORUZ…”

Kıbrıs Postası’na konuşan Deniz şu değerlendirmeleri yaptı; “Verginin daha da yaygın olması için her zaman kayıt içi ekonominin üstüne vurgu yapan tek kurumuz. Bunun bununla ilgili raporlar bile hazırladık uzmanlar tarafından. Hep bunu dile getirdik Hatta şu anda vergi kaçağının yüzde 80 olduğunu söylüyoruz. TC ile yapılan Mali İşbirliği Protokollerinde de en üst sırada olması gerekenlerden bir tanesinin de verginin kayıt altına alınması, kayıt dışı verginin üstüne gidilmesi, kayıt altına alınması gerektiğini savunuyoruz…”

“TEMEL ÜRÜNLERDE PAHALILIĞIN KAYNAĞI, ÜYEMİZ TEDARİKÇİLERDEN KAYNAKLI DEĞİL”

“Piyasada vurgun konusu ise esas gıda ürünleri, temizlik ürünleri… Hayatın idamesi için mecbur olan ürünler. Süt gibi ekmek gibi örneğin öyle değil mi?  Bunlarla ilgili pahalılıkların da üyelerimiz olan tedarikçilerden olmadığı defalarca teyit edilmiştir… Evet, çünkü bizim odamızın diyelim 3-4 Bin aktif üyesinin 4 te 1’i bu ürünleri ithal eden firmalardır zaten…

Bir markete gittiğiniz zaman da onlarca çeşit makarna, salça, şampuan, bisküvi, fıstık yağı vesaire görebiliyorsunuz. Bunlar arasında çok çetin bir rekabet var, muazzam bir servis yarışı var. En ücra köşedeki bakkal bile artık rafa tedarikçinin etiketleyip koymasını bekler. Bunlar bir taraftan sipariş alıyorlar, bir taraftan malı getiriyorlar, bir tarafta diğerleri geliyor raflara ürünleri diziyorlar, bir taraftan diğerleri gelip tahsilat yapıyorlar…”

“ARIKLI VAKTİYLE FATURALARI KONTROL ETTİ ÖZÜR DİLEDİ”

“Zamanında Ekonomi Bakanı olduğunda Erhan Arıklı, açıklamalar yaptı; fiyatları uygulamıyorlar, milleti kazıklıyorlar ve sair… 30 ithalatçı dosyalarını aldı, onları davet etti, faturaları ile birlikte… Günün sonunda özür diledi Erhan Bey… Ben, dedi yüzde 25’e kadar kar verirdim dedi ama maksimum yüzde 15 kar ile çalıştığınızı teyit ettim, dedi.”

“ESAS PAHALILIK MARKETLERDE…”

“Esas pahalılık marketlerin satış fiyatlarından kaynaklı... Asıl mesele marketlerde asıl kontrol edilmesi gereken marketler. Halkın fiyat farklılıkları konusunda şikâyet ettiği nokta nedir? Aynı ürün bir markette 10 TL bir markette 15, diğerinde 20 TL… Tabii ki enflasyon da durmuyor, dolayısıyla pahalılık her yönden etki ediyor. Biz de mesela geçen gün oda olarak dedik ki artık ilgili taraflar bir masada toplanın, rekabet edebilirliğimizi değerlendirelim. Özellikle de hem bizim halkımız için pahalı olması hem de Güney’e gitmesi...

Bir de gidemeyenler var, onları Allah korusun. Devlet gelirlerden yüzde 80’i gümrükte alınan peşin KDV, stopaj, gümrük ve fonlardır. Kuzey cumhuriyeti gelirlerinin Odamız üyelerinin ithalat anında ödediği peşin vergi… Geçen sene bu rakam 2 milyardan 3 milyar dolara çıktı. Güney’in yaratmış olduğu KDV’den… KDV uygulanan bir ülkede hala daha götürü usulü vergi diye çağ dışı bir şey olmaz. O yüzden gümrükte topladığının yüzde 50 fazlasını toplayacağına, gümrükte yüzde yirmisini topluyorsun içerde…”