Yunanistan Dışişleri Bakanı Yerapetridis: Ege’de miller konusunu asla müzakere etmedik

Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetridis Güney Kıbrıs ile Girit arasında kabloyla elektrik bağlantısı projesinin (Great Sea Interconnector) devam edeceğini, Yunanistan’ın “karasularını, dilediği ölçüde ve dilediği zamanda genişletme hakkını mahfuz tuttuğunu” söyledi ve “Ege’de miller konusunu asla müzakere etmedik.” dedi.

Yerapetridis Kathimerini.gr’ye verdiği ve Rum tarafında haftalık yayınlanan Kathimerini gazetesinin bugünkü sayısında yayınladığı röportajda, Türkiye-Yunanistan arasında son 18 aydır siyasi, Güven Yaratıcı Önlemler ve Pozitif Ajanda düzeylerinde yapısal diyalog yürütüldüğünü hatırlattı.

Bu çerçevede başarılanları “ihlaller neredeyse sıfırlandı, göçmenler konusunda Türkiye ile çok iyi bir iş birliği içerisindeyiz, komşudan ziyaretçilerimiz (turistler) oluyor ve bütün bunların üzerinde, büyük krizlerden kaçınıldı.” sözleriyle aktaran Yerapetridis “henüz, ileriye adım atılmasını sağlayacak anlayış düzeyine gelinmediğine” işaret etti.

Yerapetridis bir soruya karşılık “sanırım Türkiye’nin taleplerini, araştırma düzeyindeki tacizlerini ve Yunanistan-Kıbrıs arsında kabloyla elektrik bağlantısı (GSI) için görevlendirilen araştırma gemisinin Türk donanması tarafından taciz edildiği Kaşot (Çoban Adası) meselesini kast ediyorsunuz” izahıyla başladığı açıklamasında özetle şunları söyledi:

“Gemi güzergahına devam ederek Yunan-Mısır anlaşmasının kapsadığı uluslararası sulara çıktı. Aynı bölgede, Türkiye’nin meşru etkiler ürettiğine inandığı ancak 1982 Deniz Hukuku sözleşmesini yansıtmayan temelsiz bir metin olan Türkiye-Libya memorandumu var.  2023’te Türk-Yunan anlaşmasının imzalanması ile Türkiye’nin Türkiye-Libya memorandumundan çekileceği yanılgısına kapılmıyoruz. Buna inanıyorsak zannederim çok saf oluruz -ve sizi temin ederim, saf değiliz.”

Yerapetridis GSI projesi için karasuları dışında başka araştırmalar yapılıp yapılmayacağı ve Türkiye’nin itiraz etmesi halinde Yunanistan’ın nasıl tepki vereceği sorusuna karşılık “cevap net: araştırmalar elbette sürecek.” dedi.  Gerekçe olarak projenin, AB tarafından desteklenen bir proje olmasını gösteren Yerapetridis “umarım Türkiye itiraz etmez ve bu projenin ilerleyebilmesine olanak tanıyacak anlayışa sahip oluruz. Gerilim olması halinde, tansiyonu düşürmeye çalışacağız.” dedi.  Kabloların deniz tabanına döşeneceğini, bunun izin gerektirmediğini söyledi.

Türkiye’nin Oruç Reis ile 2020’de yaptığı gibi davranması halinde Yunanistan’ın o dönemde izlediği kılavuzu mu izleyeceği yoksa bu kılavuzda bazı düzeltme ve düzenlemeler mi yapılacağı sorusunu yönelten gazeteciye “bu soruda cevap beklemeyecek kadar çok deneyimlisiniz” diyen Yerapetridis, bu konuların çok büyük ulusal hassasiyet meselesi olduğunu ve bu nedenle detay vermeyeceğini söyledi. Yerapetridis gerek kendi bakanlığı gerek ilgili diğer bakanlıkların “planın meşruiyeti ve faydalılığını sağlamak için gerekli bütün önlemleri aldığını” savundu.

Yerapetridis’e Ege’de 6 deniz mili kuralını kabul ettiği, karasuların 8, 10 ya da 12 deniz miline çıkarmanın hiçbir yerde öngörülmediğini söylediğine dair haberler hatırlatılarak bunun, Türkiye ile yürütülen diyalogda da geçerli olup olmadığı soruldu.  “İlk başta, karasularının genişletilmesiyle ilgili müzakere etmiyoruz.” diyen Yerapetridis şunları ekledi:

“Açık söyleyeyim, bu müzakere konusu değildir. Yunanistan karasularını genişletmeyi tercih ederse bu sadece ve tamamen ülkemizin egemenlik haklarıyla ilgili bir şeydir. Yunanistan karasularını, dilediği ölçüde ve dilediği zamanda genişletme hakkını saklı tutmaktadır.”

Türkiye ile Yunanistan arasındaki “iki büyük diken” olarak tanımladığı gri bölgeler ve silahsızlandırma konularının Lahey’e gidilebilmesi için bypass edilme yolu olup olmadığı sorulduğunda ise şu anda bu konularda yakınlaşma görünmediğini belirten Yerapetridis “vurgulamak isterim ki ülkelerimiz arasındaki, ortak bir anlayış olması iki ülkenin de yararına olacak tek anlaşmazlık kıta sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge sınırlandırmasıdır.  Yunanistan’ın gri bölgeler veya silahsızlandırma gibi konuları kabul etmesi söz konusu değildir. Diğerleri çözülmeden, MEB sınırlandırması dışında başka bir meseleyi kabul etmiyoruz. Var olan mesele, sınırlandırma meselesidir. Bu nedenle Uluslararası Mahkeme’ye gitme konusunda anlaşma olabilir.” dedi.