Arktik tundranın depoladığından daha fazla karbon saldığı tespit edildi

Küresel ısınmanın Arktik bölgesi üzerinde iki önemli etkisi var. Bir yandan bitkilerin gelişmesi için uygun koşullar sunarak karbondioksitin atmosferden temizlenmesine katkıda bulunuyor.

Diğer yandan da permafrost adı verilen donmuş toprağın erimesine yol açıyor. Permafrostun çözünmesi toprakta hapsolan karbonun mikroplar tarafından ayrıştırılıp karbondioksit ve metan gazı şeklinde atmosfere salınmasına neden oluyor.

Arktik tundrada yaşanan orman yangınları da bitki örtüsünü yok etmenin yanı sıra permafrostun erime sürecini de hızlandırarak sera gazı salımlarını artırıyor. 

ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi'nin (NOAA) 2024 Arktik Rapor Kartı, Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki endişe verici değişimleri ortaya koydu. 

10 Aralık Salı günü yayımlanan raporda 2024'teki permafrost sıcaklıklarının, 1900'den beri en yüksek ikinci seviyesine çıktığı tespit edildi. 

ABD'nin Massachusetts eyaletindeki Woodwell İklim Araştırma Merkezi liderliğinde hazırlanan rapor, Arktik'in üst üste 11 yıldır küresel ortalamadan daha hızlı ısındığını gösterdi. 

NOAA Başkanı Rick Spinrad "Gözlemlerimiz, ısınmanın ve orman yangınlarının arttığı Arktik tundranın depoladığından daha fazla karbon saldığını ve bunun da iklim değişikliği etkilerini kötüleştireceğini gösteriyor" diyerek ekliyor:

Bu, fosil yakıt kirliliğinin yeterince azaltılmamasının, bilim insanlarının öngördüğü olumsuz sonuçlarından biri.

Arktik'in daha hızlı ısınması, küresel çapta deniz seviyelerinin yükselmesinden yaban hayatının göç etmesine kadar iklim krizinin etkilerinin şiddetlenmesinde rol oynuyor. 

Bilim insanları hava sıcaklıklarının yükselmesi ve yangınların artmasıyla birlikte Arktik tundranın gittikçe daha fazla karbon salacağını öngörüyor.

Araştırma ekibinden Dr. Sue Natali'ye göre permafrostta, dünyadaki tüm ormanlardakini aşan seviyede, tahminen 1,5 trilyon ton karbon depolanmış durumda. 

Donmuş toprağın erimesi bu nedenle büyük bir endişe yaratsa da bilim insanları henüz geç kalınmadığını ifade ediyor.

Raporun yazarlarından Dr. Brendan Rogers "İklim değişikliği seviyesini düşürerek permafrosttan daha az karbon salınmasını sağlayabiliriz" diyor:

Bu, emisyon azaltımı konusunda hepimizi daha kararlı adımlar atmaya motive etmeli.