Kuzeyde veri yok: Dijital kumar bağımlılığı tehlikeli bir uçurum

Güney Kıbrıs dijital bağımlılığı ölçüyor, Kuzey Kıbrıs verisiz ilerliyor.

Kıbrıs’ta kumar ve dijital bağımlılık arasındaki fark, artık yalnızca davranışsal değil; aynı zamanda yönetimsel ve hukuksal bir boşluğu da temsil ediyor.

Güney Kıbrıs’ta yapılan son araştırmalara göre, öğrenciler Avrupa ortalamasının üzerinde kumar oynuyor. Avrupalı öğrenciler arasında kumar sorunu yaşayanların oranı yüzde 5 iken, bu oran Güney Kıbrıs’ta yüzde 6’ya çıkmış durumda.

Rum basınına yansıyan verilere göre, Güney’de son 12 ay içerisinde bahis oynayanların oranı yüzde 23’e ulaştı. Özellikle online bahis ve dijital kumar platformları bağımlılık merkezlerine yapılan başvuruların üç katına çıkmasına neden oldu.

Kumarhane oyunlarından online spor bahislerine kadar farklı türlerde oynayan bireylerin tedaviye başvurma süreleri 6 ila 16 yıl arasında değişiyor.

Rum Yönetimi şimdi bu tabloya karşı yeni bir adım atıyor: “Kumar bağımlılığı ve elektronik oyunlarla ilgili bilimsel olarak belgelenmiş bozukluklar” artık Kıbrıs Bağımlılık Tedavi Kurumu’nun yetki alanına dahil edilecek. Böylece kumar, “maddesiz bağımlılıklar” kategorisinde yasal bir çerçeveye kavuşacak.

KUZEY KIBRIS: DÜNYANIN EN YÜKSEK ORANLARINDAN BİRİ

Kuzey Kıbrıs’ta ise tablo daha ağır ama daha belirsiz.

Konuyla ilgili Psikiyatrist Prof. Dr. Mehmet Çakıcı, ülkede 20-25 bin civarında kumar bağımlısı bulunduğunu belirtiyor. 2007’den 2018’e kadar yapılan araştırmalar, patolojik kumar oranının yüzde 2,2’den yüzde 4,6’ya yükseldiğini ortaya koydu.

Bu oran, Avrupa ortalamasının dört katına denk geliyor.

Avrupa’da ortalama patolojik kumar oranı yüzde 1, ABD ve Yeni Zelanda’da yüzde 1,5 civarındayken, KKTC bu oranı ikiye katlamış durumda.

“Bilirkişi” Çakıcı’ya göre bu artışın temel nedenleri arasında eğitim ve önleme eksikliği, muğlak yasaklar, gazinolarda bedava yiyecek-içecek politikası, denetimsizlik ve devletin tedavi kurumu eksikliği bulunuyor.

“10 teşhisten ikisine uyan kişiye patolojik kumar bağımlısı tanısı konuyor. Ancak ülkede bu tanıyı koyacak veya tedavi edecek kurumsal bir sistem yok” diyen Çakıcı, kumarın ‘şans oyunu’ adı altında meşrulaştırıldığını belirtiyor.

“TEDAVİ MERKEZİ YOK, YASAL BOŞLUK VAR”

Öte yandan SOS Çocuk Köyü Aile Güçlendirme Programı Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Anıl Görkem ise KKTC’de bağımlılıklar noktasında “büyük bir sessizlik” olduğunu ifade ediyor.

Görkem’e göre, kumar bağımlılığı tedavisi yalnızca başkentle sınırlı kalmış durumda ve tedaviye erişim, ekonomik gücü olanlarla kısıtlı.

“Bağımlılıklar sadece sağlık değil, sosyal devlet meselesidir. Devletin önleyici mekanizmaları güçlendirmesi gerekir. Yasalar var ama denetim yok” diyor Görkem.

Verili taraf güney, sessiz taraf kuzey

Uzmanlara göre, Kıbrıs’ın kuzeyi ve güneyi arasındaki en keskin sosyal farklardan biri artık “bağımlılık politikaları” alanında görülüyor.

Güney Kıbrıs’ta kumar ve dijital bağımlılıklar bilimsel olarak ölçülüp yasal zemine alınırken, KKTC’de halen kumarhane merkezli bir turizm politikasının devam etmesi dikkat çekiyor.

Toplumsal açıdan gençlerin en büyük risk grubunu oluşturduğu, özellikle online bahis sitelerinin lise ve üniversite çağındaki gençlerde hızla yaygınlaştığı belirtiliyor.

Buna rağmen KKTC’de ne bir ulusal bağımlılık stratejisi, ne de kumar bağımlılığı için düzenli veri toplayan bir kamu kurumu bulunuyor.

Uzmanlar, teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte “online kumar”ın genç kuşaklarda hızla normalleştiğini ve bunun hem psikolojik hem sosyolojik sonuçları olacağını belirtiyor.

Bir yanda Güney Kıbrıs, kumarı bilimsel ve yasal çerçeveye oturtmaya çalışıyor; diğer yanda Kuzey Kıbrıs, ekonomik getirisinden dolayı gazinoların gölgesinde büyüyen bir sessizlik yaşıyor.

DİJİTAL KUMAR BAĞIMLILIĞI

Dijital kumar bağımlılığı, bireyin internet üzerinden erişilebilen kumar oyunlarını (bahis, casino, poker vb.) kontrol edememesi ve bu duruma devam etme isteği duymasıdır.

Bu bağımlılık, kişinin maddi, sosyal ve psikolojik sorunlar yaşamasına yol açabilir. Tedavi için profesyonel yardım (psikolog, terapi merkezi) almak, destek gruplarına katılmak ve yaşam tarzında değişiklikler yapmak önemlidir.