Prof. Dr. Nur Köprülü: Kıbrıs, İsrail-İran savaşının tam ortasında

Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki çalışmalarıyla öne çıkan Prof. Dr. Nur Köprülü, Kıbrıs Postası TV’de Canan Onurer’in hazırlayıp sunduğu Sabahın Haberleri programına konuk oldu.

"7 EKİM SALDIRILARI, İSRAİL İÇİN HOLOKOST'TAN BU YANA YAŞANAN EN BÜYÜK SALDIRI"

Köprülü, 7 Ekim saldırısından bu yana yaşanan gelişmelerin Ortadoğu'da yeni bir vizyonu beraberinde getirdiğini belirterek, İsrail’in aşırı sağ hükümetinin bu saldırıyı “Holokost’tan bu yana yaşanan en büyük saldırı” olarak nitelendirdiğini aktardı. 2015 sonrasında bölgede Arap Ayaklanmaları’nın ardından bir normalleşme süreci başladığını ifade eden Köprülü, “İsrail, bu süreçte daha normal bir aktör olarak bölgesel ilişkilerde yer almaya başlamıştı” dedi.

İsrail ile bazı Arap ülkeleri arasında imzalanan İbrahim Anlaşmaları sayesinde hız kazanan normalleşme sürecinin 7 Ekim sonrası sekteye uğradığını vurgulayan Köprülü, 8 Aralık 2024’te Suriye’de yaşanan ve Beşar Esad rejiminin devrilmesiyle sonuçlanan gelişmelerin de bu yeni dönemin bir parçası olduğunu ifade etti.

"İSRAİL VE İRAN ARASINDA YAŞANAN SAVAŞ, YENİ ORTADOĞU VİZYONUNUN SON AYAĞINI OLUŞTURUYOR OLABİLİR"

İran ve İsrail arasındaki gerginliği de değerlendiren Köprülü, iki ülkenin geçmişte de dolaylı yollardan karşı karşıya geldiğini, geçtiğimiz yıl İsrail’in Suriye’de İran Büyükelçiliği’ni hedef almasının bu gerilimin bir örneği olduğunu hatırlattı. Ancak bugünkü çatışmanın doğrudan iki ülkeyi karşı karşıya getirdiğini belirten Köprülü, “Bu artık bir savaş. Ve bu savaş, yeni Ortadoğu vizyonunun son ayağını oluşturuyor olabilir” dedi. İran’da rejim değişikliğinin de ihtimal dahilinde olduğunu belirten Köprülü, bu değişimin esas amacının Batı ve özellikle İsrail’e tehdit oluşturmayan bir İran yönetimi yaratmak olduğunu söyledi.

Küresel ölçekte yaşanan gelişmeleri de ele alan Köprülü, günümüzdeki jeopolitik gerilimler ve savaşlar karşısında uluslararası kuruluşların etkisiz kaldığını ifade etti. Soğuk Savaş sonrası çok kutuplu bir sisteme geçildiğini belirten Köprülü, bu durumun küresel istikrarsızlığı artırdığını, vekil güçlerin etkisini kaybetmesiyle birlikte birçok bölgede çatışmaların tırmandığını vurguladı.

"KIBRIS BU SAVAŞIN TAM ORTASINDA"

Kıbrıs bağlamında da değerlendirmelerde bulunan Köprülü, adanın coğrafi konumuyla savaşın tam ortasında yer aldığını, Avrupa'dan ziyade Ortadoğu’ya daha yakın olduğunu söylerken, Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulidis’in, Avrupa Birliği’nin arabulucu rolünün güçlendirilmesi gerektiğini vurguladığını ve bu doğrultuda bölgesel aktörlerle temas kurduğunu aktardı.

"KIBRIS'TA BİR TEYAKKUZ DURUMU HAKİM, BATILI ASKERİ ÜSLER VARLIĞI KIBRIS'I ÇOK ÖNEMLİ BİR AKTÖR HALİNE GETİRİYOR"

İsrail'deki savaştan kaçanların Kıbrıs’a sığındığını da dile getiren Köprülü, bir tür “teyakkuz hali” yaşandığını ifade etti. Kıbrıs’taki Batılı askeri üslerin varlığına dikkat çeken Köprülü, adanın jeopolitik olarak çok önemli bir noktada bulunduğunu ve Kıbrıs’ın bu süreçte alacağı tutumun bölgesel gelişmeler açısından belirleyici olacağını sözlerine ekledi.