Sonan: Türkiye'nin Kıbrıs siyasetini gözden geçirme ihtiyacı var; Erdoğan 'açık kapı' bıraktı

Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Sertaç Sonan, Kıbrıs Postası TV’de Ulaş Barış’ın hazırlayıp sunduğu “Gündem” programına konuk oldu.

Prof. Dr. Sonan, programda ilk olarak perşembe günü gerçekleşecek olan Kıbrıs Türk Lideri Tufan Erhürman ile Kıbrıs Rum Lideri Nikos Hristodulidis arasındaki zirveyi değerlendirdi. Sonan, geride bırakılan 8 yıl boyunca hiçbir anlamlı müzakerenin yapılmamış olması ve Kıbrıslı Türklerin kayda değer bir kazanım elde edememesi nedeniyle, zirvenin tanışma amaçlı da olsa önemli bir temas niteliği taşıdığını ifade etti.

"ERDOĞAN, DIŞ POLİTİKADA DEĞİŞİME YÖNELİK 'AÇIK BİR KAPI' BIRAKTI"

Geçtiğimiz hafta Türkiye’de yapılan temasları da değerlendiren Sonan, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hem Annan Planı hem de Crans-Montana sürecine işaret ederek federal bir modele sıcak bakmadığını söyledi. Ancak Sonan, Erdoğan’ın parti programında da yer aldığı şekliyle federasyonu tamamen dışlayan bir yaklaşım içinde olmadığını, gerektiğinde federasyonu savunmaktan kaçınmayabileceğini belirtti.

Türkiye’nin dış politikasını bir anda değiştirmesinin kolay olmadığını vurgulayan Sonan, buna rağmen Erdoğan’ın zirve öncesi dış politikada değişime yönelik “açık bir kapı” bıraktığını, bu nedenle bir geçiş dönemine ihtiyaç duyulabileceğini dile getirdi.

"ERHÜRMAN, TÜRKİYE'NİN KIBRIS POLİTİKASINI ETKİLEMEK AMACIYLA 'TÜM ADA ÜZERİNDE GARANTÖRLÜK' SÖYLEMİ ÜZERİNDEN DEVAM EDECEKTİR"

Erhürman’ın, Türkiye’nin Kıbrıs politikasını etkilemek amacıyla “tüm ada üzerinde garantörlük” fırsatını gündeme getirdiğini aktaran Sonan, bölgesel gelişmeler ışığında Türkiye’nin Kıbrıs siyasetini yeniden gözden geçirme ihtiyacının ortaya çıktığını ifade etti.

Güven Artırıcı Önlemler konusuna da değinen Sonan, Crans-Montana örneğini hatırlatarak bazı kazanımların ancak müzakere masasında elde edilebileceğini söyledi. Bu bağlamda Kıbrıslı Rum tarafının son dönemde gündeme getirdiği “de-sentralize federasyon” çağrısının da bu çabaların bir ürünü olduğunu belirtti. Sonan, Ersin Tatar döneminde Kıbrıslı Türklerin müzakerelerden tamamen uzaklaştığını, bu nedenle Rum Yönetimi Başkanı Hristodulidis’in zorlanmadan politika yürütebildiğini ifade etti.

"SİYASİ EŞİTLİK SAĞLANMADAN FEDERAL BİR ÇÖZÜM MÜMKÜN DEĞİLDİR"

Siyasi eşitlik sağlanmadan federal bir çözümün mümkün olmayacağını vurgulayan Sonan, Erhürman’ın “4 maddelik müzakere metodolojisinin” gerçeklikten kopuk olmadığını; ancak Kıbrıslı Rumların özellikle müzakerelerin bir bedeli olması gerektiği konusunda zorluk çıkaracağını söyledi.

"GERİDE BIRAKILAN SON 10 YILDA, GÜNEY KIBRIS HEM AB HEM DE ABD İLE İLİŞKİLERİNİ GÜÇLENDİREREK BÖLGEDEKİ RUS ETKİSİNİ KIRDI"

Kıbrıs Rum liderliğinin, Anastasiadis döneminden bu yana bölgede Rus etkisini kırdığını belirten Sonan, son 10 yılda Güney Kıbrıs’ın hem ABD hem de AB ile ilişkilerini güçlendirdiğini ifade etti. Sonan’a göre Türkiye’nin 2016 sonrası bölgede bıraktığı boşluk, Yunanistan başta olmak üzere diğer bölgesel aktörler tarafından doldurulmaya çalışıldı ve Türkiye’yi dışlamaya yönelik bir dış politika geliştirildi. Sonan, Türkiye’nin bu boşluğu yeniden doldurmak ve değişen bölgesel dengeler doğrultusunda bölgede etkili bir aktör konumuna dönmek için dış politikasında değişiklik yapmasının önemli bir adım olduğunu söyledi. Bu çerçevede Kıbrıs’ta çözüm yanlısı bir liderin varlığının da Türkiye’nin dış politikasında olası bir değişim için önemli bir fırsat sunduğunu vurguladı.