İçişleri Bakanlığı bütçesine oy çokluğu: Artık vatandaşlık üzerinden popülizm yapılmamalı

İçişleri Bakanlığı’nın 19 milyar 965 milyon 957 bin TL’lik bütçesi Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde oy çokluğuyla kabul edildi.

SOLYALI

CTP Milletvekili Ürün Solyalı, İçişleri Bakanlığı bütçesi üzerine söz aldı. Komite toplantısının başında, soru üzerine Nüfus Kayıt Dairesi Müdürü’nün nüfus ve vatandaşlık sayılarının bir tuşla verilebileceğini ancak bunda Bakan'ın onayı olması gerektiğini ifade ettiğini belirterek, “Vatandaş sayısı bir 'tık’la verilebiliyorsa, lütfen verilsin.” dedi.

Bakanlar Kurulu’nun ve Bakanlığın son yılda kaç kişiye vatandaşlık verdiğini soran Solyalı, “Bu kadar yasa geçiriyoruz ama vatandaş sayımızı öğrenemiyoruz.” diye konuştu.

Yabancıların mal edinmesi konusunda mayıs ayında yasa gücünde kararname geçirilmesini eleştiren Ürün Solyalı, Cumhuriyet Meclisi’nin iradesinin yok sayıldığını, günlerce tartışılan maddelerin darmadağın edildiğini söyledi.

Solyalı, birkaç maddede ekonomik düzenleme getirilmiş olsa bunun aciliyet olarak düşünülebileceğini ancak yasa gücünde kararnameyle yasanın üzerine çıkıldığını, kasım ayında bu konuda yeniden yasa gücünde kararname geçirildiğini söyledi.

Taşınmaz Mal Komisyonu ile ilgili de konuşan Solyalı, dosyaların çok yavaş ilerlediğini savunarak, “Bu işin hızlanması için özel bir birim, ayrı bir alan kurgulanması gerekiyor.” dedi.

Solyalı, son iki yılda Tapu Dairesi’ne kaç kişi istihdam edildiğini, binaların iyileştirilip iyileştirilmediğini, seçim öncesinde kaç kırsal kesim hak sahipliği verildiğini, deport işlemlerine kaç para ayrıldığını, kaç kişinin deport edildiğini, düzensiz göçle mücadelede bütçenin neden düştüğünü, tabanca ruhsatı için kaç kişiye izin verildiğini de sordu.

ÖZDENEFE

Meclis Başkan Yardımcısı Fazilet Özdenefe ise konuşmasında, Girne Kent Müzesi ile ilgili durumun ne olduğunu sorarak, bu konuda bir sene önce söz verildiğini ancak hala adım atılmadığını belirtti.

Nüfusun belirsiz olduğunu, kentlerin bu konuda gerekli desteği alamadığını da savunan Özdenefe, trafik cezalarıyla ilgili ödemelerin de belediyelere yapılmadığını söyledi.

Özdenefe, belediyelerin yeşil alanlarına müdahale olduğunu da savundu.

Yabancıların Taşınmaz Mal Edinimine İlişkin Kuralları Düzenleyen Yasa Gücünde Kararname'yle ilgili soru da soran Özdenefe’ye Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü Firdevs Arıcı bilgi verdi.

Toplantıda, muhalefet milletvekilleri ile İçişleri Bakanı arasında tartışma da çıktı.

İçişleri Bakanı Oğuz, muhalefeti, “Sapla samanı karıştırmak ve devletin itibarını düşürmekle” suçlarken, CTP Milletvekili Ongun Talat, devleti değil hükümeti eleştirdiklerini, Dursun Oğuz’un her tartışmada konuyu devlete getirmek istediğini söyledi.

BAYBARS

Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars ise, cezaevindeki hükümlülerin topluma kazandırılması adına bir uygulama olduğuna işaret ededek, tutukluların ıslahının son derece önemli olduğunu vurguladı, “Bu protokol neden imzalanmıyor?” diye sordu.

Cezaevi Disiplin Yasası’nın değişmediğini ifade eden Baybars, ülkeye suçlu ithal edildiği eleştirisinde bulundu. Baybars, ülkeye giriş-çıkışlarda kontrol problemi olduğunu kaydetti.

Dört kez ülkeye turist olarak gelenlere af çıkarıldığını ifade eden Baybars, sınır kapılarının güvenliğinin sağlanmasında acizlik söz konusu olduğunu savundu. Nüfus sayımına ihtiyaç olduğunu dile getiren Baybars, MAKS projesiyle ilgili de sorular sordu.

Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi dağıtılan kırsal kesim arsaları olduğunu ifade eden Baybars, kaynak olmayan yerde hak sahipliği belgesi verildiğini belirtti. Baybars, “Hak sahipliği belgesini pafta parselsiz veremezsiniz.” dedi. Baybars, tapuyla ilgili otomasyon çalışmalarının aşamasıyla ilgili de soru sordu.

-KÜRŞAT

CTP Milletvekili Fide Kürşat ise yeniden söz alarak, Sınırüstü’nde verilen kırsal kesim arsalarıyla ilgili yol çalışması olup, olmadığını sordu. İçişleri Bakan Oğuz ise, elektrik ve su gittiğini belirtti.

-OĞUZ

Oğuz bir soru üzerine ise, vatandaşın e-devlet üzerinden doğum ve ölüm belgesini alabildiğini dile getirdi. Başka bir soruya karşılık Oğuz, Orman Dairesi izin vermeden ağaçlara müdahale edilmediğini kaydetti.

-TALAT

CTP Milletvekili Ongun Talat ise, yasa gücünde kararname noktasındaki itirazlarının çok önemli olduğunu belirterek, “Yasama yetkisini zapt ediyorsunuz.” dedi. İstisnai hallerde düzenlemeler yapılabileceğini ifade eden Talat, Anayasa’da bunun ayrıntılarının olduğunu vurguladı.

Yeşil alanlarla ilgili uygulama konusuna da değinen Talat, yetki karmaşasına dikkat çekti.

Tapu Dairesi Müdürü Firdevs Arıcı ise, geçmişte belediyelerin olmadığı yerlerde izin makamının kaymakamlık olduğunu belirterek, yerel kuruluşun tanımı yapılarak, genelge yayınlanacağını belirtti.

Konuşmasına devam eden Talat, bir turist ülkeye ziyarete geliyorsa belli bir miktar parayla gelmesi gerektiğini ifade ederek, süratle sınır güvenliği konusunda tedbir alınması gerektiğini söyledi. Öğrenci meselesinin çok ciddi bir sorun olarak durduğunu ifade eden Talat, üniversitelerin sorumlu tutulacağı bir modele ihtiyaç olduğunu kaydetti.

İçişleri Bakanı Oğuz ise, bu konuda herkesin çalıştığını ifade ederek, aktif-pasif öğrenci kaydının çok önemli olduğunu söyledi.

-ULUÇAY

CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay ise konuşmasında, Bakanlığın bünyesine giren ancak ekonomiyi doğrudan etkileyen konuları ele aldı. Yabancıların mal alımının ülke ekonomisine katkısını göz önünde bulundurmak gerektiğini ifade eden Uluçay, kalkınma planında ortaya konulan rapordaki hedef birliklerine yönelmenin önemli olduğunu söyledi.

KKTC’de pandemi sonrası dönemde inşaat sektöründe yukarı doğru bir ivme gerçekleştiğini dile getiren Uluçay, ülkeye ilgi, talep oluştuğunu belirtti. Sektörde sermaye artışları sağlandığını dile getiren Uluçay, 10-15 tane şirketin çok güçlendiğini söyledi. Yabancıların mal alımında yaşanan kargaşanın mutlaka çözülmesi gerektiğini kaydeden Uluçay, “Bu uzun soluklu bir süreçtir.” dedi. Bu konunun bütünlüklü bir süreç olarak ele alınması gerektiğini söyleyen Uluçay, ülkenin kalkınmasını ele alabilecek bir komite oluşturulabileceğini belirtti.

Vatandaşlık konusunda yasanın güncellenmesi gerektiğini belirten Uluçay, “İdarenin haberi olmayan sıkıntılar da var.” dedi.

Uluçay, tarım arazilerinin kiralanması konusunun ülkeye katkı sağlaması noktasında ele alınması gerektiğini de ifade etti.

-OĞUZ: “ARTIK VATANDAŞLIK ÜZERİNDEN POPÜLİZM YAPILMAMALI”

İçişleri Bakanı Dursun Oğuz ise, ülkede artık vatandaşlık üzerinden popülizm yapılmaması gerektiğini ifade etti. Nüfus politikasının doğru olduğunu ancak vatandaşlık üzerinden seçimde avantaj sağlama söylemlerinin sona ermesi gerektiğini belirten Oğuz, yasa güncellenmesi konusunda hemfikir olduğunu dile getirdi.

Yabancılara mal satışıyla ilgili çok mesai harcandığını ifade eden Oğuz, “Bir tarafımız ekonomik yönden, bir tarafımız siyasi yönden bakıyor.” dedi. Sektörün ülke ekonomisine katkı sağladığını ifade eden Oğuz, ambargolara rağmen Avrupa’nın hemen hemen her ülkesinden insanın ülkede mülk aldığını dile getirdi. Bakan Oğuz, KKTC’ye gelen insanlarla ilgili devletin sorumluluğu olduğunu vurguladı.

Yabancılara mal satışıyla ilgili yasa geçtikten sonra 21 Mayıs 2024’ten bugüne kadar, birden fazla mülk alıp müracaat eden kişi sayısının 1827 olduğunu ifade eden Oğuz, 3 bin 727 TC vatandaşı, 9 bin 747 üçüncü ülke vatandaşı olmak üzere toplam 13 bin 474 kişinin ise taşınmaz mal alma başvurusunda bulunduğunu söyledi.

“Tapu konusunda amacımız şeffaflık.” diyen Oğuz, çağdaş, modern tapu sistemini devreye alacaklarını kaydetti, bu konudaki çalışmaları aktardı. İskele’ye yeni bir  tapu binası yapıldığını hatırlatan Oğuz, Gazimağusa ve Lefkoşa için ise bina projeleri çizdiklerini kaydetti, “Teknik olarak çalışıyoruz.” dedi. Ocak ayında tapuda kadrolu hukukçu olacağını ifade eden Bakan Oğuz, yeni teşkilat şemasının geçtiğine dikkat çekti.

Şartlı tahliyeyle ilgili 2025 yılı içerisinde 648 başvuru, 287 kabul, 360 ret olduğunu dile getiren Oğuz, MAKS projesinde belediyelerin binaları sisteme girişiyle ilgili rakamları da paylaştı.

2025 yılında dağıtılan kırsal kesim hak sahipliği belgesinin 34 yerleşim yerinde 4 bin 402 olduğunu ifade eden Oğuz, 138 tane ise parsel dağıtıldığını söyledi.

Komitede yarın Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçeleri görüşülecek.