Güney Kore'de birkaç saat süren sıkıyönetim, ülke tarihinden benzer durumları hatırlattı

1950-1953 dönemindeki Kore Savaşı'nın ardından yeniden inşa edilen Güney Kore'de liderler, çoğu kez sıkı yönetime başvurdu.

Ülkede 2. Dünya Savaşı'ndan sonra farklı tanımlamalarla sıkıyönetimler ilan edilirken, Yoon'unki gibi "acil" nitelendirmesiyle 13 sıkıyönetim ilanı yapıldı.

Sıkıyönetim, ilk kez 1948'de Güney Kore'nin ilk devlet başkanı Lee Seung-man tarafından komünist ayaklanmaları bastırmak için kullanıldı.

Lee, artan muhalefet karşısında iktidarı elinde tutma amacıyla 1960 yılında yeniden sıkıyönetim ilan etti.

PARK CHUNG-HEE

Güney Kore'nin tartışmalı isimlerinden biri olan Park Chung-hee, Kore Savaşı sırasında orduda yüksek mevkilere ulaşarak 1960'ların başında general unvanını aldı.

Güney Kore'nin siyasi ve ekonomik istikrarsızlığını gerekçe göstererek 1961'de yaptığı darbe ile Güney Kore'nin başına geçen Park, ülkeyi 18 yıl boyunca yönetti.

Park, ilk başta askeri bir yönetim kurdu, 1963'te seçime katılarak ülkenin üçüncü devlet başkanı seçildi. 1972'de "Yushin Anayasası" ile başkanlık yetkilerini artırarak kontrolünü sağlamlaştırdı.

İktidarda olduğu dönemde protestoları bastırmak ve muhalifleri hapse atmak için zaman zaman sıkıyönetim ilan eden Park, 1979'da kendi istihbarat başkanı Kim Jae-gyu'nun düzenlediği suikast sonucu öldürüldü.

CHUN DOO-HWAN

Güney Kore'nin 1979-1980 döneminde dördüncü devlet başkanı olarak görev yapan Choi Kyu-hah hükümetine karşı da darbe yapıldı.

Tümgeneral Chun Doo-hwan liderliğinde yapılan darbenin ardından yönetimi ele geçiren Chun, aynı zamanda sıkıyönetim ilan etti.

Chun'un ilan ettiği sıkıyönetim, 24 Ocak 1981'e kadar yürürlükte kaldı. O tarihten dün geceye kadar Güney Kore'de sıkıyönetim ilan edilmedi.

Chun, bu dönemde üniversiteleri kapattı, siyasi aktiviteleri yasakladı ve basını baskı altında tuttu.

Güney Kore'de 1981-1988'de devlet başkanı olarak görev yapan Chun'a karşı da Gwangju Ayaklanması çıktı.

Yüzlerce kişinin öldüğü belirtilen ayaklanma nedeniyle Chun, 1996'da idam cezasına çarptırıldı.

Chun, daha sonra dönemin Devlet Başkanı Kim Young-sam tarafından affedildi.

GÜNEY KORE'DE SIKIYÖNETİM İLANI

Devlet Başkanı Yoon, dün gece "muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı" gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmiş, ancak parlamentonun yaptığı oylamayla kararı kaldırması ve ardından bunun bakanlar kurulunda onaylanmasıyla geri adım atmıştı.

Yoon, muhalefeti "hükümetin işlevini yerine getirmesini engellemekle" suçlayarak sıkıyönetimin "Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçladığını" savunmuştu.

Sıkıyönetim ilanının ardından Savunma Bakanlığı, ordudaki komutanlara toplantı talimatı verip teyakkuzda olunması çağrısı yapmıştı.

Öte yandan, "sıkı yönetim birlikleri" olarak görevlendirilen askerler, Ulusal Meclise girmişti.

Ulusal Mecliste yapılan acil oturumda sıkıyönetim kararının kaldırılmasına ilişkin verilen önerge, 190 milletvekilinin oyuyla kabul edilmişti. Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, sıkıyönetimin, yapılan oylamanın ardından "hükümsüz" hale geldiğini açıklamıştı.

Yoon, bunun üzerine Bakanlar Kurulu'nu toplamış, kabinenin onayının ardından sıkıyönetimi sona erdirdiğini duyurmuştu.