Macaristan’ın en eski kütüphanesinde böcek istilası: 100 bin kitap için zamana karşı yarış

Macaristan’ın en eski kütüphanesindeki 100 bin kitap, yaşanan “ekmek böceği” istilası sebebiyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Kitaplar, kurtarma çalışmaları kapsamında raflardan kaldırılarak koruma altına alınıyor.

"DAHA ÖNCE BÖYLESİNİ HİÇ GÖRMEDİM"

Kütüphanenin bulunduğu bin yıllık Pannonhalma Manastırı, ülkenin en eski öğrenme merkezlerinden biri ve aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunuyor. Restorasyon çalışanları, elle yapılmış yaklaşık 100 bin kitabı raflarından dikkatlice indirerek içlerindeki böceklerin öldürülmesini amaçlayan dezenfeksiyon sürecinin başlangıcı olarak bir sandığa alıyor. 

Restorasyon projesinin başındaki Zsófia Edit Hajdu, “Bu, kütüphanenin pek çok bölgesinde tespit edilmiş ileri derece bir böcek istilası. Dolayısıyla, tüm koleksiyon enfekte kategorisinde ve tüm koleksiyona aynı anda müdahale edilmesi gerekiyor… Daha önce hiç bu derecede bir istila ile karşı karşılaşmamıştım” diye konuştu.

RUTİN TEMİZLİK SIRASINDA TESPİT EDİLDİ

Böcek istilası, kütüphanede yapılan rutin bir temizlik sırasında tespit edildi. Çalışanlar, rafların üzerinde alışılmadık toz katmanları olduğunu gördü, ardından kitapların ciltlerinin üzerindeki delikleri fark etti. Ciltler açıldığında da kağıtların üzerindeki delikler gün yüzüne çıktı. 

Kütüphanenin bulunduğu yapı, Macaristan Krallığı kurulmadan 4 yıl önce, 996 yılında kurulmuştu. Ülkenin kuzeybatısında yer alan yapı, aynı zamanda ülkenin en eski kitap koleksiyonu ile en eski ve en önemli yazılı kayıtlarına ev sahipliği yapıyor. 

"KÜLTÜREL MİRASA BİR DARBE OLUR"

Kütüphane Direktörü Ilona Ásványi de konuya ilişkin açıklamasında, kütüphanedeki en eski ve nadir bulunan kitapların ayrı bir yerde muhafaza edildiğini ve böceklerden etkilenmediğini söyledi. Ásványi, koleksiyona gelebilecek herhangi bir hasarın kültürel, tarihi ve dini mirasa bir darbe olacağını kaydetti. 

Böcekleri öldürmek için içinde kitapların olduğu sandıklar uzun ve oksijensiz plastik torbalara alınıyor. Altı hafta boyunca saf nitrojenli ortamda tutulacak olan kitapların içindeki böceklerin bu sürecin ardından ölmesi umuluyor.

Kitaplar, bu sürecin ardından yeniden yerine yerleştirilmeden önce hasar olup olmadığını görmek için tek tek incelenerek vakumlanacak. Zarar gören kitaplar ise restorasyon için kenara ayrılacak.