NASA teleskobu, Samanyolu'nun bebekliğine benzeyen galaksi keşfetti

Evrenin erken dönemlerine bakabilen JWST, ilk defa kütlesi Samanyolu'nun gelişim dönemindeki haline yakın olan bir galaksi buldu. Daha önce bu dönemde ait gözlemlenen galaksiler daha fazla kütleye sahip oluyordu.

Standart modele göre 13,8 milyar yıl önce yaşanan Büyük Patlama'dan 600 milyon yıl sonraya bakan teleskop, parıldayan yıldızlarıyla henüz oluşum aşamasında olan bir gökada tespit etti.

Bilim insanları, İngilizcede ateşböceği (firefly) sürülerine "sparkle" (ışıltı) denmesinden dolayı galaksiye "Ateşböceği Işıltısı" (Firefly Sparkle) adını verdi. 

Ateşböceği Işıltısı, 8'i merkezinde ve ikisi uzayan kolunda olmak üzere 10 yoğun yıldız kümesine ev sahipliği yapıyor. 

Yıldızların teleskop görüntülerinde farklı renklerde görülmesi aynı zamanda oluşmadıklarına işaret ediyor: Genç yıldızlar mavi, daha yaşlı olanlarsa kırmızı renkle parıldıyor. 

Hakemli dergi Nature'da dün (11 Aralık) yayımlanan makalenin ortak yazarı Lamiya Mowla "Samanyolu, evrenin çok erken dönemlerinde muhtemelen Ateşböceği Işıltısı'yla aynı zamanlarda oluşmaya başladı" diyerek ekliyor:

Bu gözlem bize Samanyolu gibi galaksilerin bebeklik dönemlerinde nasıl görünmüş olabileceğine dair doğrudan bir bakış sunuyor.

Araştırmacılar Samanyolu'nun bugünkü kütlesinin Ateşböceği Işıltısı'dan 10 bin kat daha fazla olduğunu hesapladı. Ayrıca galaksinin, gözlemlendiği sırada 100 milyon ila 400 milyon yaşında olduğu tahmin ediliyor.

Ateşböceği Işıltısı'nın, biri 6 bin 500 diğeri de 42 bin ışık yılı uzağında olan iki komşusu da saptandı. Ekip bunlara da "Ateşböceği'nın En İyi Arkadaşı" ve "Ateşböceği'nin Yeni En İyi Arkadaşı" ismini verdi.

Bilim insanları bu üç galaksinin, çapı 100 bin ışık yılı civarında olan Samanyolu'na rahatlıkla sığabileceğini söylüyor.

Ateşböceği Işıltısı'nın nasıl bir galaksiye dönüşeceği bilinmese de komşularına çok yakın olması onlardan etkilenebileceğini düşündürüyor. Ekip üç küçük gökadanın birbirlerinin yörüngesinde dönüyor olabileceğinden bile şüpheleniyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Yoshihisa Asada, "Evrenin erken dönemlerindeki galaksilerin, diğer küçük galaksilerle peş peşe etkileşimler ve birleşmeler yoluyla oluştuğu uzun zamandır tahmin ediliyor" ifadelerini kullanıyor:

Bu sürece bizzat tanıklık ediyor olabiliriz.