Jersey’de Abramovich’e kara para soruşturması, Güney Kıbrıs'tan banka kayıtları talep edildi

İngiliz Kanalı’nda bulunan, ve Britanya Taç toprakları'na dahil olan özerk bölge Jersey’de yetkililer, Rus milyarder Roman Abramovich’i kara para aklama şüphesiyle soruşturuyor. Mahkeme kayıtlarında yüz milyonlarca Doların İsviçre bankaları üzerinden aktığı görülüyor.

Mayıs ayında yayımlanan ve OCCRP’nin elde ettiği bir dizi İsviçre mahkeme kararında, Jersey yetkililerinin Abramovich’in “kontrolü altındaki şirketlerin” ekonomik yaptırımları ihlal etmiş olabileceğinden şüphelendiği belirtiliyor. Kararlarda, İsviçre makamlarının Jersey’e bankacılık bilgilerini iletmesine izin verildiği yer alıyor.

Ayrıca Güney Kıbrıs’taki yetkililer de CIReN’e yaptıkları açıklamada, Jersey makamlarının talebi üzerine soruşturmayla bağlantılı şirketlere dair bilgi verdiklerini doğruladı.

“MÜVEKKİLİMİZ SUÇLANMIYOR”

Abramovich’in avukatlığını yapan Kobre & Kim hukuk bürosu, müvekkillerinin Jersey’de herhangi bir suçla itham edilmediğini ve “her türlü usulsüzlük iddiasını reddettiğini” açıkladı. Firma, İsviçre kararlarına ilişkin soruları ise yanıtsız bıraktı.

Hukuk bürosundan OCCRP’ye yapılan açıklamada, “Müvekkilimiz söz konusu davaların tarafı değildir ve onun adına herhangi bir beyanda bulunulmamıştır. Bu nedenle yanıt verme konumunda değildir” denildi.

Jersey’deki soruşturmaya dair ayrıntılar, ilk kez Haziran ayında Gotham City adlı yayında duyuruldu.

İsviçre’deki kararlarda yalnızca “G” olarak anılan iş insanına dair bilgiler yer alsa da, ticari geçmiş ve bağlantılar sayesinde Abramovich’in kastedildiği anlaşıldı.

SİBNEFT SATIŞI VE ŞÜPHELİ ÖDEMELER

Detaylar, Abramovich’in 2005 yılında Rus petrol şirketi Sibneft’i 13 milyar Dolara satışıyla örtüşüyor. Kararlara göre satıştan elde edilen gelir, Jersey merkezli iki şirketin kontrolündeki hesaplara yatırıldı.

Jersey savcıları, Abramovich’in 1990’lı yıllarda bir Rus şirketi üzerindeki kontrolünü korumak için “yolsuzluk ödemeleri” yaptığından şüpheleniyor. İsviçre’deki kararlar da bu şüpheyi yansıtıyor.

Öte yandan 2012’de İngiltere Yüksek Mahkemesi, Abramovich’in 1990’larda “siyasi koruma ve nüfuz” sağlamak amacıyla yüklü nakit ödemeler yaptığını belirlemişti. Rusya’da “krysha” (ya da “çatı”) olarak bilinen bu destek, Sibneft üzerindeki kontrolünü sürdürmesini sağlamıştı.

Abramovich’in avukatları ise İngiltere’deki kararla ilgili olarak, “Müvekkilimizin iş ilişkileri bağlamında herhangi bir yasa dışı işlem yaptığına dair bulgu yoktur. Şirketin elde edilişinde yolsuzluk olduğu iddiası savunmamızda da yer almamıştır. Aksi yöndeki her türlü iddia yanıltıcı, yanlış ve iftiradır” dedi.

YAPTIRIMLAR SONRASI İŞLEMLER MERCEK ALTINDA

Jersey savcıları, İsviçre makamlarına gönderdikleri talepte, Abramovich’in kontrolündeki şirketlerin 10 Mart 2022’de uygulanan yaptırımların ardından Jersey yasalarını ihlal ederek işlem ve finansal hizmet gerçekleştirdiğini belirtti.

Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya başlattığı saldırının ardından Jersey, İngiltere ve Avrupa Birliği ile birlikte Abramovich’i Kremlin ile bağlantısı nedeniyle yaptırım listesine almıştı. Jersey, kendi yasalarını belirlese de savunma ve dış politika konularında Londra’ya bağlı.

Jersey Başsavcılığı, “devam eden soruşturmalar hakkında yorum yapamayacaklarını” açıkladı. İsviçre Başsavcılığı da Jersey’den gelen adli yardım talebini yerine getirdiklerini doğruladı ancak detay paylaşmadı.

İSVİÇRE VE GÜNEY KIBRIS’TAN BELGE TALEBİ

İsviçre’deki kararlar, savcıların 2023 ve 2024 yıllarında Güney Kıbrıs, Britanya Virjin Adaları ve Jersey’de kayıtlı üç şirkete ait banka kayıtlarının verilmesi talimatı verdiğini gösteriyor. Şirketler bu karara itiraz etti ancak İsviçre ceza mahkemesi Mayıs ayında temyiz başvurularını reddetti. İsviçre Yüksek Mahkemesi de şirketlerin itirazlarını “kabul edilemez” buldu.

Kararlarda, Güney Kıbrıs’ta kayıtlı olanların da aralarında bulunduğu 20’den fazla şirket ve beş tröstün adı geçiyor.

Güney Kıbrıs polis basın ofisi, Jersey yetkililerine bilgi sağlandığını doğrularken, “soruşturma sürdüğü için daha fazla açıklama yapamayacaklarını” belirtti.

Konuya dair isim vermeden konuşan bir Güney Kıbrıslı güvenlik yetkilisi, Jersey’den gelen taleplerin “çok kapsamlı” olduğunu ifade ederek, “Çok sayıda bilgi verdik” dedi. Yetkili, Jersey’e banka hesabı açılış bilgileri, şirket kayıtları ve Güney Kıbrıs Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’ndan alınan tröst belgelerinin gönderildiğini açıkladı.