İktisatbank piyasa analizi: ABD'de hükûmet kapanmaya doğru ilerliyor. Altın rekorlar kırıyor!

İktisatbank'ın 29 Eylül 2025’e ilişkin Günlük Piyasa Analiz ve Yorumu şu şekilde:

ABD’de hükûmetin kapanmasını önlemek için Beyaz Saray’da yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldı. Trump ve Demokratlar karşılıklı olarak birbirini suçlarken, bu gece yarısına kadar anlaşma çıkmazsa yüz binlerce kamu çalışanı izne gönderilecek, birçok hizmet durma noktasına gelecek. Demokratlar sağlık sigortası desteğinin uzatılmasını isterken, Cumhuriyetçiler bunun bütçeden ayrı görüşülmesi gerektiğini savunuyor. Geçmişte kapanmalar kısa sürse de, 2018-2019’daki 35 günlük kapanma ekonomiye milyarlarca dolara mal olmuştu. Bu kez olası bir uzun kapanma, ticaret savaşları ve Fed ile yaşanan gerilimlerin üzerine ekonomide daha büyük belirsizlik yaratabilir. Başkan Yardımcısı JD Vance, “kapanmaya gidiyoruz” açıklaması yaptı.  

ABD'de hükûmetin kapanma riskinin artmasına paralel, her ayın ilk Cuması açıklanan ve ABD ekonomisinin sağlığı hakkında en kıymetli bilgileri verdiğine inanılan istihdam raporunun da ertelenmesi hâliyle gündeme geldi. Fed'in dual mandate (kanunen kendisine verilmiş ikiz görevi) arasında tam istihdam ve fiyat istikrarı olduğu düşünülürse, böyle bir durumda, istihdam kanadında gelişmelerin ne yöne evrileceğinin anlaşılamaması, Fed’in de faiz indirimi kararlarını belirsiz hâle getirebilir!

Bu ilginç ekosistemde altının ons fiyatının bu sabah 3,860 dolar seviyesini aşarak yeni bir rekor kırdığını görüyoruz. Altının Eylül ayında %12'ye yakın yükselişle son 14 yılın en güçlü aylık performansına doğru emin adımlarla ilerlediğini görüyoruz. Yatırımcıların güvenli liman arayışı, ABD’de hükûmetin kapanma ihtimali ve Fed'den beklenen faiz indirimleriyle birleşerek talebin arttığını bizzat tecrübe ediyoruz. 

Öte yandan, dünyanın en büyük altın rezervine sahip ülkesi ABD'de, rezervlerin piyasa değer 1 trilyon doları geçtiğini not etmemiz gerekiyor. ABD Hazine’si resmî bilançolarında altın rezervlerini hâlâ tarihi 42,22 usd/ons değerinden kaydediyor. Bu sabit değerleme nedeniyle 8,100 ton altının defter değerinin sadece 11 milyar dolar büyüklüğünde görünüyor. Aradaki uçurum, altının ABD bilançosunda ne kadar “uyuyan” bir varlık olduğunu ortaya koyuyor. Bu fark, Washington’da “altın rezervleri piyasa değerine göre yeniden değerlense ne olur?” sorusunu gündeme taşıyor. Böyle bir adım, doğrudan nakit yaratmasa da, ABD bilançosuna 1 trilyon dolar ek varlık kazandırabilir. Not etmek gerekirse, çoğu ülkenin aksine, ABD’deki altın rezervleri doğrudan merkez bankasınca değil, hükûmet tarafından tutuluyor. Buna karşılık Fed, Hazine’nin elindeki altınlara karşılık gelen altın sertifikalarını tutar ve bu sertifikalara karşılık hükûmete dolar cinsinden kredi tanımlar. Fed'in çiçeği burnunda üyesi (Trump'ın ekonomi politikalarının mimarı) ya da Mayıs 2026'da görev süresi dolacak Powell'ın yerine adı geçen Miran'ın, ABD Hazinesi’nin altın rezervlerinin satma fikri de olduğunu not etmemiz gerekiyor!

Yaşanan gelişmelere karşı, ABD Doları değer kaybederken, 10 yıllık Hazine tahvili faizi %4,14’e, 2 yıllık ise %3,63 seviyesine geriledi. Düşük faiz ortamı altın için destekleyici olurken, siyasi belirsizlikler ve makro riskler altına olan ilgiyi daha da güçlendiriyor. Ayrıca dünyanın en büyük altın destekli ETF’si olan SPDR Gold Trust’ın varlıkları da artış gösterdiğini okuyoruz (fona para girişi artıyor!). Altın için teknik mânâda 3,700 dolar seviyesindeki hedefimizin gerçekleşmesi ardından 4,250 dolar seviyesini hedeflerken, gümüşün ise 50 dolar zirvesinde sergileyeceği hareketi hep birlikte takip edeceğiz. Gümüşün ons fiyatı 47 dolar seviyelerinde ve tüm zamanların zirvesinin kıyısında salınırken, platinum da benzer bir şekilde son 12 yılın zirvesine yükseldi.

Bu sabah vadeli kontratlar, Fed’in Ekim ayında faizleri tekrar 25 baz puan indireceğine yaklaşık %89 olasılıkla fiyatlarken, senenin son toplantısına yönelik faiz kararı ise bir nebze de olsun belirsizliğini koruyor. Daha basit bir anlatımla, Ekim ve Aralık toplantılarına yönelik faiz indirim beklentisi toplam 41 baz puan; yani iki kez 25 baz puan indirim beklentisi tam olarak fiyatlanmıyor. ABD borsaları dün geceyi hafif de olsa yükselişle tamamlarken, bu sabah Pasifik'in diğer ucunda ise ılımlı seyrin korunduğunu görüyoruz. MSCI Asya-Pasifik endeksi %0,5 artarken, Japonya Nikkei endeksi yatay, Tayvan borsası ise %1 yükselişle olumlu mânâda ayrıştı. Petrol ise OPEC+’ın üretim artırma beklentisi ve Irak'tan petrol akışının 2,5 yıl sonra başlaması ardından gerilerken, bitcoin bir kez daha 108bin seviyelerden gelen destek ile bu sabah 115bin dolar seviyelerine toparladı (bakınız grafik). 

ABD Başkanı Trump, Netanyahu’nun desteğini aldığı 20 maddelik Gazze barış planını açıkladı. Planda ateşkes, rehine takası, İsrail’in kademeli çekilişi ve Hamas'ın silahsızlandırılması yer alıyor. Ancak Hamas’ın sürece katılmaması ve silahsızlanmaya karşı çıkması, planın hayata geçmesini belirsiz kılıyor. Belgede ayrıca Gazze’nin geçici bir uluslararası yönetim altında idare edilmesi ve ileride muğlak bir Filistin devleti yol haritası bulunuyor. 

Türk mali piyasaları dün günü bir miktar da olsa tatsız kapattı. Siyasi cephede dikkat çeken gelişmeler öne çıkarken, ABD ziyareti sonrası Dışişleri Bakanı Fidan’ın CAATSA ve KAAN savaş uçağı motorlarıyla ilgili açıklamaları gündem oldu. Buna karşılık Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, KAAN’ın ilk aşamada yabancı motorlarla desteklense de esas hedefin yerli motorla tam bağımsız üretim olduğunu vurguladı. Görgün, projede herhangi bir gecikme bulunmadığını, çalışmaların takvime uygun ilerlediğini ve Türkiye’nin motor geliştirme yol haritasının kararlılıkla sürdüğünü belirterek, KAAN’ın geleceğinin hiçbir şekilde tek bir ülkeye bağlı olmadığının altını çizdi! Görgün ve Fidan'ın açıklamaları kendi içerisinde kafa karışıklığı yaratırken, BİST100 endeksi günü %1'e yakın kayıpla tamamladı. Hisse senetleri gerilerken, CDS risk primi veya TL tahvil cephelerinde herhangi bir bozulmanın olmaması da önemli bir fiyatlama davranışının olmadığını gösteriyor. USDTRY kuru bu sabah 41,58 seviyelerinde salınırken, gram altın 5,170 TL seviyesi ile yeni bir rekor kırdı!

İktisatbank Günlük Piyasa Analiz ve Yorumu 30 Eylül Salı