İktisatbank piyasa analizi: Dolar güçleniyor, piyasalar temkinli; Fed’de ayrışma derinleşiyor

İktisatbank'ın 04 Kasım 2025’e ilişkin Günlük Piyasa Analiz ve Yorumu şu şekilde:

Dün Türkiye ve KKTC’de açıklanan ekim ayı enflasyon verileri piyasalar tarafından yakından izlendi. TÜİK verilerine göre TÜFE, piyasa beklentisi olan %2,7’nin hafif altında kalarak %2,55 arttı. Daha önce Türk-İş’in Ankara için açıkladığı gıda enflasyonuna dayanarak bu olasılığa dikkat çekmiştik. Böylece yıllık enflasyon eylüldeki %33,29 seviyesinden %32,87’ye geriledi. Ancak manşet enflasyonda sınırlı bir düşüş görülse de, temel eğilimdeki katılığın sürdüğünü ve baz etkisinin de katkısıyla yılın %32-33 bandında tamamlanacağını öngörüyoruz.

Verinin alt kalemlerine bakıldığında, yeni sezon etkisiyle giyim ve ayakkabı grubundaki %12,4’lük artış dikkat çekiyor. KKTC tarafında ise eylülde rekor seviyede gerçekleşen %5,39’luk aylık enflasyonun, ekimde %1,09’a gerilediği, yıllık enflasyonun da %39,20’den %36,33’e düştüğü görülüyor. Alt kalemlerdeki seyir Türkiye ile benzerlik gösterirken, giyim ve ayakkabı grubundaki %18,93’lük artış mevsim geçişinin etkisini, %5,7 yükselen konut kalemi ise iki ekonomideki benzer sorunları yansıtıyor.

Enflasyon cephesinde geçen yılın kasım ve aralık aylarına ilişkin gerçekleşmenin sırasıyla %2,24 ve %1,03 olduğu düşünülürse, baz etkisi ile yıllık enflasyonun aşağı yukarı ne olacağı da belli olduğuna göre, gözler artık bu noktadan sonra cuma günü açıklanacak Enflasyon Raporu'na çevrilecektir. TCMB'nin 2026 sonu ara hedefini sabit tutup tahmin aralığını yukarı çekeceğini düşünüyoruz. Enflasyon görünümünün genel çerçeve itibariyle olumsuz yönde olduğunu göz ardı etmesek de, TCMB'nin Aralık toplantısında da bebek adımları ile faiz indirimine gideceğini düşünüyoruz. Dün de belirttiğimiz üzere, kanseri iyileştirecek kemoterapiye (faiz) hasta artık çok da tepki veremiyor! 

Her ayın ilk iş günü olduğu üzere İSO tarafından açıklanan imalat sanayi PMI raporunu da yakından takip ettik. Buna göre ekim ayında PMI endeksi 46,5 seviyesine gerileyerek son üç ayın en zayıf seviyesinde gerçekleşti. Endeksin eşik değer 50 seviyesinin altında olması daralma anlamına geliyor. PMI endeksi 19 aydır eşik değerin altında sonuçlanırken, alt kalemlerde on sektörün dokuzunda (gıda hâriç) daralma görüyoruz. Türkiye'de faktör verimsizliğinin artık bariz bir hâl aldığını görüyoruz. Ekonomi 101 dersinde gördüğümüz üzere, bir ekonomide mal ve hizmetlerin üretilmesi için gerekli ana üretim faktörleri (toprak, emek, sermaye) verimsiz kullanılıyor. Özellikle, emek yoğun sektörlerin rekabet güçlerini iyice kaybettiklerini görüyoruz. Öte yandan dün açıklanan BloombergHT tüketici güven endeksi son bir yıllık dönemin en düşük düzeyine gerilerken, tüketicinin mevcut durum algısı ve gelecek beklentilerinde bozulma yaşandığını not edelim. 

ABD’de açıklanan zayıf ekonomik verilerin yanı sıra Fed yetkililerinin faiz indirimine dair farklı görüşleri, küresel risk iştahını sınırladı. Fed'in 10 Aralık tarihinde sonuçlanacak yılın son olağan FOMC toplantısı öncesi faiz indirimi konusunda görüş ayrılıklarının belirgin bir hâl aldığını görüyoruz. Fed üyeleri Lisa Cook ve Mary Daly, geçen haftaki indirimin istihdamı desteklemek için sigorta niteliğinde olduğunu söylerken, Aralık'ta yeni bir adımın kesin olmadığını vurguladı. Buna karşılık Trump'ın atadığı Stephen Miran, finansal piyasalardaki iyimserliğin para politikasının gevşek olduğu anlamına gelmediğini savunarak daha büyük faiz indirimlerinden yana tutum aldı. Öte yandan bazı üyeler enflasyonun hâlâ yüksek seyrettiğini belirterek, yeni indirimlere karşı temkinli duruşlarını da koruduğunu görüyoruz. 

Küresel mali piyasalardaki olumlu havanın bu sabah bir nebze de olsun duraksadığının altını çizmemiz gerekiyor. Yukarıda da değindiğim üzere, ABD'de ISM imalat sanayi endeksinin zayıf gelmesi ve teknoloji hisselerindeki beliren kâr alma ihtiyacı borsa endekslerinde hafif de olsa kayıplara yol açmış. Dün gece sanayi hisseleri (Dow) gerilerken, teknoloji hisseleri (Nasdaq) hafif de olsa yükseliş kaydetmiş. Lâkin, yeni gün başlangıcında, ABD borsalarının vadeli işlemlerinde düşüş eğilimli bir seyir izliyoruz. 

OpenAI, Amazon ile yaptığı 38 milyar dolarlık anlaşmayla yapay zekâ projeleri için büyük bir adım daha attı. Bu iş birliği, OpenAI’nin Amazon’un bulut altyapısını ve Nvidia’nın güçlü çiplerini kullanarak modellerini geliştirmesini sağlayacağını okuyoruz. Anlaşma sonrası Amazon hisseleri %4 daha yükselerek rekor kırarken, bu gelişme şirketin yapay zekâ alanındaki gücünü de pekiştirdi. Ancak OpenAI’nin trilyon doları aşan yatırım planına rağmen, hızla büyüyen yapay zekâ sektöründe yatırımlardan ziyade işin gelir bacağının da sorgulamaya başladığımızı itiraf etmemiz gerekiyor. Büyük teknoloj, büyük yatırımları ama büyük gelirler henüz ortada yok! 

Yeni gün başlangıcında Pasifik'in diğer ucunda kararsız hatta hafif de olsa satıcılı bir seyrin hâkim olduğunu görüyoruz. Japonya’da açıklanan zayıf imalat sektörü PMI verisi ardından gösterge endeks Tokyo borsası kazanımlarını koruyamayarak %0,2 geriledi; Güney Kore borsası ise %1,7 düşüşle başı çektiğini not edelim. Fed cephesinden gelen karmaşık sinyaller ardından dolar, yen karşısında dokuz ayın, euro karşısında ise üç ayın zirvesine yükseldiğini görüyoruz. Kraliyet aslanı sterlin son altı ayın en düşük seviyesine gerilerken, teknik mânâda da önemli destek seviyesinin kıyısında işlem görüyor. 1,3140 seviyesinin altında haftalık bir kapanış ile daha da aşağıda 1,27 seviyelerinin diplerine kadar geri çekilme görebileceğimizi düşünüyoruz. Kısa pozisyon için pusuda bekliyoruz (bakınız grafik).  

Kıymetli metaller cephesinde ise, altın fiyatları psikolojik 4bin dolar seviyesinin hemen altına gerileyerek göreceli zayıf seyrini sürdürürken, gümüşün ons fiyatı da 48 dolar seviyesinin diplerine kadar geri çekildi. Dün de bültenimize belirttiğimiz üzere, altında yükselişin başladığı 3,300 dolar ile tepe seviye olan 4,380 doların %50 geri çekilme seviyesi 3,850 dolara tekabûl ediyor. Söz konusu seviyeye doğru olası geri çekilmeleri, sattığımız pozisyonlarımızı yerine kademeli olarak koymak için kollayacağız (bakınız grafik). Gümüş cephesinde altın gümüş rasyosunu takip ediyoruz. Hatırlanacağı üzere gümüş uzun pozisyonlarımızı, altın gümüş rasyosunun önemsediğimiz 77,50 seviyesine gerilemesi ile 53 dolar seviyesine yakın bir seviyeden satmıştık. Gümüş cephesinde yeniden uzun pozisyon için rasyonun 78 seviyesini aşağı yönlü geçmesini bekleyeceğiz (rasyo: 1 ons altın kaç ons gümüş eder) (bakınız grafik).  

Enflasyon verisi ardından USDTRY kuru güne 42 seviyesinin hemen üzerinden başlarken, CDS risk primi ise 245 baz puan ile son altı haftanın en düşük seviyesinde kalmaya devam etti. Hisse senetleri dünkü günü yükselişle tamamlarken, tahvil faizleri ise enflasyon verisine paralel hafif de olsa gerildi. Altının ons fiyatında yaşanan geri çekilme ile gram altın 5,400 TL seviyesinin altına gerilediğini not edelim. Mali piyasaların gündeminde bugün Türkiye'de reel efektif döviz kuru takip edilebilir.

İktisatbank Günlük Piyasa Analiz ve Yorumu 04 Kasım Salı