Tüketim odaklı ekonomik büyüme ile nereye kadar?

Evet, tüketim büyümeyi tetikleyebilir ama buna vadesel olarak bakmak en doğrusu olacaktır.

Özellikle kısa vadede tüketim artışı, işletmelerin gelirlerini artırır. Artan talep üretimi teşvik eder ve firmalar ve işletmeler yatırım yapabilir. Bu durumda doğal olaraktan kısa vadeli büyüme sağlar.

Uzun vadeye bakacak olursak, eğer büyüme sadece tüketimden geliyor ise yani üretim kapasitesi artmadan sürekli tüketim artıyorsa, bu durum sürdürülebilir olmaz. Cari açık, dış borçlanmalar ve tasarruf eksikliği gibi sorunlar ortaya çıkar.

Tüketim odaklı büyüme ithalata bağımlılığı tetikler. Eğer tüketim büyük ölçüde ithalatla karşılanıyorsa, büyüme milli ekonomiyi güçlendirmeyecektir. Tasarruf ve yatırım eksikliği süreci sıkıntısı ortaya çıkacaktır. Enflasyonist ortam ile karşılaşılacaktır. Uzun vadeli büyüme için yatırımlar, teknolojik gelişme ve üretim artışı gerekir. Sadece tüketimle büyüme, temel bir altyapıyı sağlayamaz. Borçlanma ve enflasyon riski yükselirken, tüketim kredileri ile ekonomik canlanma, tatil ve bayram sezonları canlılıkları ortaya çıkar

Keynesyen yaklaşım olarak bakarsak kısa vadede toplam talep (tüketim + yatırım + devlet harcamaları + net ihracat) ekonomiyi canlandırır. Bu nedenle tüketim artışı büyümeyi ilk etapta tetikleyebilir; ama diğer taraftan uzun vadede üretim kapasitesi, teknoloji ve sermaye birikimi büyümenin ana kaynağıdır; sadece tüketim büyümeyi sürdürülebilir kılmayacaktır.

Ekonomik olarak diğer taraftan olması gereken diğer yatırım odaklı ekonomik büyüme için fiziksel sermaye, altyapı, teknoloji ve AG-GE yatırımları ile talep artışı sınırlı olabilir, ama üretim kapasitesi artar, sürdürülebilir bir büyüme sağlar; üretim kapasitesi ve verimlilik artar, uzun vadede istihdam artışı, daha stabil ve kaliteli iş imkânı, daha fazla yerli üretim, ihracat potansiyeli artar, daha dengeli sermaye birikimi ile de desteklenmiş olur. Diğer bir değişle yeni fabrikalar ve iş yerleri, enerji altyapısı ve teknoloji yatırımları büyük önem taşımaktadır.

Tüketim odaklı büyüme hızlı ama kısa vadeli etki verirken, yatırım odaklı büyüme yavaş ama sürdürülebilir büyüme sağlar. Tüketimle büyümenin en güzel yanı, etkisinin hızlı ve somut şekilde hissedilmesidir. İnsanlar alışveriş yapar, firmalar üretir, işsizler iş bulur herkes biraz daha rahatlar. Ancak dikkat etmek gereken nokta aşırıya kaçmadan, borçlanarak veya tasarrufları tüketerek büyümeye çalışmak, uzun vadede ekonomiyi kırılgan hâle getirebilir. Ayrıca fazla tüketim, ithalatı artırarak dış ticaret dengesini zorlayabilir.

Özetle, tüketim ekonomik büyümenin gizli sihirdir. Ama sihir ne kadar güçlü olursa olsun, süreci dengeli kullanmak gerekir. Sürdürülebilir bir büyüme için, harcamanın yanı sıra tasarruf ve yatırım da önemlidir. Ekonomi, sadece bugünü düşünmekle değil, yarına da yatırım yapmakla güçlenir.