Rapor ürküttü: Sahillerimizde mikro-plastik felaketi!

Peace Research Institute Oslo (PRIO) tarafından yayımlanan 2024 tarihli rapor, Kıbrıs’taki çevre sorunlarını gözler önüne sererken çarpıcı bir veriyi ortaya koydu.

KKTC kıyıları, mikroplastik kirliliğinde dünya genelinde ikinci sırada.

Rapora göre, Güney Kıbrıs (Rum Yönetimi) Avrupa’nın “en temiz deniz sularına sahip ülkesi” unvanını her yıl yinelerken, kuzeydeki sahiller, mikroplastik kirliliği açısından dünyanın en kötü durumdaki bölgelerinden biri…

Bu durum, adanın iki yüzünü birden sergiliyor: Bir yanda 76 Mavi Bayrak ödülüyle övünülen plajlar, diğer yanda küresel ölçekte alarm veren kirlilik düzeyleri…

SORUNLARIN GÖRÜNMEZ KALMASI

Raporda, Kıbrıs’ın tek bir ekosistem olmasına rağmen çevreyle ilgili verilerin parçalı tutulduğu vurgulandı.

Güney’in uluslararası tanınırlığı nedeniyle yayımlanan çevre istatistikleri ada genelini yansıtıyor gibi gösteriliyor, ancak Kuzey’den gelen veriler dikkate alınmıyor. Bu da kirliliğin gerçek boyutunun uluslararası alanda görünmez kalmasına yol açıyor.

Uzmanlar, özellikle mikroplastik kirliliğinin sadece KKTC’yi değil, tüm ada ekosistemini ve Akdeniz’i tehdit ettiğine dikkat çekiyor.

ÇEVRE KORUMANIN ÖNÜNDEKİ SİYASİ DUVAR

Rapora göre Kıbrıs sorunundan kaynaklanan siyasi bölünmüşlük, çevre korumasını doğrudan etkiliyor.

KKTC’nin tanınmaması nedeniyle uluslararası denetim ve AB standartları kuzeyde uygulanamıyor. Ayrıca ekonomik izolasyon nedeniyle çevre yatırımları geri plana atılıyor.

Örneğin, Güney’de çevre mevzuatı AB’ye uyum süreciyle birlikte hızla gelişirken, Kuzey’de altyapı eksiklikleri, yetersiz atık yönetimi ve denetimsiz yapılaşma çevresel tahribatı büyütüyor.

ÇÖZÜM ARAYIŞLARI

Raporda, sorunlara karşı iş birliği yolları da işaret ediliyor. Özellikle:

• Ortak atık yönetimi ve geri dönüşüm: Elektronik atıkların adada tek merkezde toplanıp işlenmesi öneriliyor.
• Su yönetimi: Kıbrıs’ın giderek artan kuraklığı karşısında ada genelinde ortak bir strateji geliştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
• Yangınlarla mücadele: Her iki tarafın da sık sık yaşadığı büyük yangınlara karşı koordineli bir sistem kurulması öneriliyor.
• Biyoçeşitlilik koruması: Ada genelinde ortak ekolojik planlama yapılmadan, doğa korumanın mümkün olmayacağına dikkat çekiliyor.

Raporda altı çizilen nokta, “Çevre, Kıbrıs sorununun gölgesinde kalmaya devam ettikçe ada bir bütün olarak ekolojik yıkımın eşiğinde.” şeklinde özetlenebilir.