Mehmet Necdet: Kuraklıkla mücadele için ortak çözümler gerekiyor

Yerbilim Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mehmet Necdet, 22 Mart Dünya Su Günü’nde yaptığı açıklamada, KKTC’deki su sorununun her geçen gün daha da derinleştiğine dikkat çekti. Dr. Necdet, suyun hızla tükenmesi, artan nüfus ve kuraklık nedeniyle ülkedeki su kaynaklarının büyük bir tehlike altında olduğunu belirterek, çözüm için ortak bir yaklaşım ve bilimsel temellere dayalı kararlar alınması gerektiğini ifade etti.

KURAKLIK VE SU KAYNAKLARININ AZALMASI

Dr. Necdet, ülkenin su fakiri bir ülke olduğunu belirterek, KKTC’nin su ihtiyacını karşılamakta giderek zorlanacağını söyledi. "Ülkemiz, sadece yağmura bağlı olarak varlığını sürdürebilen bir ada değildir. Su kaynaklarımız hızla tükeniyor, orman alanlarımız azalıyor ve küresel ısınmanın etkisiyle kuraklıkla karşı karşıyayız," dedi.
Son yıllarda yapılan yağış ölçümlerine dikkat çeken Necdet, 2025 yılı Ocak ayında yalnızca 6 mm yağış kaydedildiğini, bu durumun su kaynakları üzerinde olumsuz etkiler yarattığını söyledi. Ayrıca, 2025 yılı itibariyle yeraltı suyu seviyelerindeki ciddi düşüşler gözlemlendi.

NÜFUS ARTIŞI VE SU TÜKETİMİ

Dr. Necdet, kontrolsüz nüfus artışının su kaynakları üzerinde daha fazla baskı oluşturduğuna dikkat çekti. 1996 yılında 198.000 olan ülke nüfusunun bugün yaklaşık 1.200.000 civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu hızlı nüfus artışı, su kaynakları üzerinde ciddi bir tehdit oluşturuyor. Türkiye Cumhuriyeti'nden getirilen suyun, başlangıçta öngörülen kapasitesinin çok üzerinde tüketildiğini belirten Necdet, mevcut boru hattı ile gelen suyun, 2035 yılına kadar tamamının kullanılacağını, bu hızla devam edilmesi halinde tarımsal faaliyetlerin sürdürülebilir olmayacağını ifade etti.
"Su fakiri bir ülke olmamızla birlikte, kamuoyu yeterince bilgilendirilmiyor ve su tasarrufu kampanyaları yapılmıyor. Toplum olarak, suyun tükenmesi konusunda henüz tam bir farkındalık oluşturulamamıştır," diye ekledi.

ALTERNATİF SU KAYNAKLARI EKSİKLİĞİ

KKTC'deki su krizinin çözülmesi için daha fazla alternatif su kaynağına ihtiyaç olduğuna işaret eden Necdet, deniz suyu arıtma ve atık su arıtma tesislerinin inşa edilmesi gerektiğini söyledi. Ancak, bu konuda hükümetin herhangi bir planı olmadığını belirtti.

Dr. Necdet, ayrıca ülkenin su kaynaklarını korumak için suyun verimli şekilde yönetilmesi gerektiğini vurguladı. Bu bağlamda, yeraltı suyu kaynaklarının aşırı kullanımının, tuzlanma ve kirlenmeye yol açtığını ve suyun kalitesinin giderek kötüleştiğini söyledi.

Dr. Necdet, siyasetçilerin yerbilimcilere ve bilime müdahalesine de değindi. Özellikle, yeraltı suyu kaynaklarına yönelik yapılan ruhsatların gayri yasal yollarla verildiğini ve bunun ciddi sonuçlar doğurabileceğini ifade etti. "Fasıl 351 Kuyular Yasası, kuyu ruhsatlarında hidrojeolojik görüşün olumlu olmasını şart koşar. Ancak, siyasetçiler bu yasayı ihlal ederek yerbilimcilere ve uzmanlara danışmadan ruhsatlar vermektedir," dedi.
2018 yılında UBP-DP hükümeti döneminde benzer bir uygulamanın yapıldığını ve mahkemeler tarafından bu ruhsatların "yok hükmünde" ilan edildiğini hatırlatan Necdet, bu tür müdahalelerin bilimsel sürece zarar verdiğini söyledi.

SU KAYNAKLARI YÖNETİM PLANI GEREKLİLİĞİ

Dr. Necdet, su sorununa karşı etkin çözümler üretmek için “Su Kaynakları Yönetim Planı” oluşturulması gerektiğini ifade etti. Bu planın, suyun korunması, verimli kullanımı ve yönetimi konusunda temel bir yol haritası oluşturacağına inandığını belirtti. Ayrıca, "Kontrolsüz nüfus artışı da en az su kaynaklarının tükenmesi kadar ciddi bir sorun. Bu gidişle Türkiye'den gelen su, nüfusun ihtiyaçlarını karşılamayacak hale gelecektir," diye ekledi.

Dr. Necdet, KKTC’deki su kaynaklarının yalnızca Kuzey ile sınırlı olmadığını, Ada'nın her iki tarafındaki su kaynaklarının birlikte yönetilmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle, Güzelyurt Akiferi’nin iki toplumlu bir akifer olduğunu ve her iki tarafın da su yönetimine ortak katkı sağlaması gerektiğini söyledi. "Siyasi sınırlar yerin altındaki hidrojeolojik sınırları belirlemez. Bu nedenle, ortak bir su yönetimi kurarak bu sorunu birlikte çözmemiz gerekiyor," dedi.

SONUÇ OLARAK ORTAK MÜCADELE

Dr. Necdet, su sorununun tüm toplumun ortak sorunu olduğunu belirterek, bu sorunla mücadelede iş birliğinin önemine vurgu yaptı. "Su sorunu ile ortak mücadele etmezsek, sonunda hep birlikte kaybedeceğiz" dedi ve kamuoyunu ve siyasetçileri bilinçli adımlar atmaya çağırdı.

Dr. Necdet, suyun korunması, verimli kullanımı ve su kaynakları yönetimi konusunda alınacak her türlü bilimsel kararın, ülkenin geleceği için hayati önem taşıdığını belirtti.