BM raportörlerinden UCM'nin Netanyahu hakkındaki tutuklama emrine "tam olarak" uyulması çağrısı

BM raportörleri, UCM'nin İsrail Başbakanı Netanyahu, eski Savunma Bakanı Gallant ve Hamas lideri Muhammed Deif hakkında tutuklama emri çıkarmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

UCM'nin bu 3 isim için savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle tutuklama emri çıkardığı bildirilen açıklamada, "UCM'nin tutuklama emirleri hayat kurtarmaya yardımcı olabilir. Bunlara saygı gösterilmeli ve tam olarak uyulmalı. UCM'nin bu kararı, adalet ve hesap verebilirlik için tarihi bir adım teşkil ediyor." ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, UCM kararının, işgal altındaki Filistin topraklarında uzun süredir devam eden uluslararası hukuk ihlalleri için onlarca yıldır devam eden cezasızlığın sona ermesi için umut olduğu da vurgulandı.

"Özellikle İsrail'in uzun süredir hesap verebilirlik eksikliği, bölgedeki artan ve savunulamaz şiddete olanak sağlayan bir faktör oldu." denilen açıklamada, bu durumun hem Filistinlilerin hem de İsraillilerin hayatlarını ve geleceklerini etkilediği kaydedildi.

Açıklamada, "Bağımsız uzmanlar, 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'in Gazze ve işgal altındaki Filistin topraklarının geri kalanına yönelik saldırılarına ilişkin sivil nüfusa karşı işlenen uluslararası hukukun ağır ihlallerine dair kanıtlar aldı ve bunları belgeledi. Çoğunlukla uluslararası suçlara varan bu ihlaller derhal durdurulmalı ve cezasız kalmamalı." ifadelerine yer verildi.

UCM'nin kararını memnuniyetle karşılandığı vurgulanan açıklamada, ülkelere uluslararası hukuku destekleme ve savaş suçlularını cezalandırma konusundaki yasal ve ahlaki yükümlülükleri hatırlatıldı.

Açıklamada, "Bu tutuklama emirlerinin uygulama yetkisi hükümetlere ait. Tutuklama emirlerine uymak, uzun süredir devam eden cezasızlığın üstesinden gelmek, faillere fayda sağlamak ve Filistin toprakları ile İsrail'deki ağır suçları sona erdirmek için kritik öneme sahip." değerlendirmesi yer aldı.

UCM, 21 Kasım'da açıkladığı kararda, "Gazze'de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan ötürü" İsrail Başbakanı Netanyahu ile eski Savunma Bakanı Gallant hakkında tutuklama emri çıkardığını duyurmuştu.

Mahkeme, İsrailli yetkililerin yanı sıra Hamas lideri Deif hakkında da tutuklama emri çıkarmıştı.

Mahkeme ayrıca İsrail'in, UCM'nin yargı yetkisine ilişkin itirazlarını reddederek, Filistin topraklarında işlenen suçlar üzerinde yargı yetkisi bulunduğuna hükmetmişti.

BM ÖZEL RAPORTÖRLERİ

BM özel raportörleri, "İnsan Hakları Konseyinin özel mekanizmaları" diye tanınan sürecin parçası olarak biliniyor.

BM İnsan Hakları sistemindeki bağımsız özel mekanizmalar, Konseyin belirli bir ülkenin durumunu veya dünyanın herhangi bir yerindeki tematik sorunları ele alan bağımsız bilgi toplama ve izleme mekanizmaları olarak öne çıkıyor.

Kurumun bünyesinde bulunmayan özel mekanizmaların uzmanları, gönüllülük esasına göre ve bağımsız şekilde çalışmalarını yürütüyor.