Hayat pahalılığı kaç olacak? Sorduk!

Bir süreden beridir hayat pahalılığı konusu gündemi meşgul ediyor.

Maliye Bakanı Özdemir Berova bende konuk olduğu günde sana bir manşet vereyim diyerek bombayı patlattı ve Ocak 2024 hayat Pahalılığını % 48,5 olarak açıkladı.

Kamuoyu oturdu kalktı. Bakan gerçekten hayat pahalılığını % 48,5 olarak verebilecek mi?

Soru bu. Bakan bu rakamı açıkladı ama neye göre açıkladı.

Yayında bana yaptığımız projeksiyona göre dedi. Istatistik kurumunda böyle bir veri yok.

İstatistik Kurumu Başkanı İrfan Tansel Demir ile dün konuştum.

İrfan bey dürüstlüğüne inandığım değerli bir bürokrattır.

Yalanı yoktur. Elindeki veriler neyse onu açıklar. Uzun zamandır birbirimizi tanırız ve severiz.

Dün aradım ve konuştum. Dedim ne olacak bu % 48,5 oranı.

Verebilecek misiniz böyle bir sinyal var mı? Haziran 2023’ten bugüne biriken hayat pahalılığı oranının % 33,5 olduğunu söyledi bana.

Peki dedim % 48,5 olur mu? Tahmininiz nedir?

Tansel “biz tahmin yapmayız, tahmini Devlet Planlama Örgüt yapar.

Biz çıkan sonuç neyse onu veririz”. Peki dedim Kasım sonuna elektrik zammı da eklenecek mi? Tansel “Tabii ki eklenecek dedi.

Tansel bir rakam tahmininde bulunmadı ama hadi diyelim hayat pahalılığı % 40 oldu Aralık sonuna kadar.

Yuvarlayalım bu rakamı.

Yine % 48,5 değil. Bir de yanlış anlamamak için Ocak 2024 sonu verilecek hayat pahalılığının Ocak ayını kapsayıp kapsamadığını da sordum.

Hayır kapsamıyor dedi. Aralık 2023 sonunda rakam çıkar ve Ocak 2024 de verilir dedi.

Peki dedim İrfan Tansel’e “% 48,5 çıkmazsa hükümet bunu yine % 48,5 olarak verebilir mi?” Tansel “Hükümet isterse % 48,5 tabii ki verebilir. Refah düzeyini artıracağım der ve verir. Bu hükümetin iradesinde olan bir durum” dedi.

Yani Bakan % 48,5 açıkladı ama aralık ayı sonuna kadar böyle bir rakamın çıkması söz konusu değil, bunu anladık.

Kasım ve Aralık Hayat pahalılığının toplamının % 15 çıkması lazım ki Bakanın ifade ettiği rakamlara gelebilelim.

Geçtiğimiz hafta Maliye Bakanı Özdemir Berova bizi gazeteye ziyarete geldi.

Hasbel kader yan yana oturduk.

Dedim ki “Sn Bakan rakamı açıkladınız ortalık karıştı. Bu rakamı verebilecek misiniz?”. Bakan son derece Rahat bir tavırla “% 48,5 olmaz % 47,5 olur % 49,5 olur vereceğiz.

Enflasyon ne çıkacak göreceğiz” dedi.

Bakan Berova kendinden gayet emindi.

Tabii söylemekte bir sakınca görmüyorum ancak Berova’nın % 48,5 açıklamasından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Dostum Sadık Gardiyanoğlu hayli rahatsız.

Hatta bakanlar kurulunda bu konu tartışılmış da.

Bir iddiaya göre Başbakan da erken açıklanmış bir rakam olarak görüyor ama gelin görün ki Bakan bu rakamı açıkladı.

Son derece önemli bir konudur.

Memurlar ve emekliler bu rakam üzerinden artış alacaklar.

Daha da önemlisi geçtiğimiz hafta bende konuk olan Hür İş federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu bu rakamlar üzerinden Asgari Ücret komisyonunu toplantıya çağırdı ve artış istiyor.

Işverenler Sendikası Başkan Yardımcısı Metin Arhun da dün bende konuktu.

Arhun’a şu an ki Hayat pahalılığı % 33,5’tur dememe ragman o bana hayır değil % 20’dir dedi. Bu nedenle emin olmak için İstatistik Kurumu Başkanı Tansel’e şu an ki hayat pahalılığının kaç olduğunu sordum % 33,5 dedi.

Arhun’a “peki komisyon toplanacak zam olacak mı “ dedim ; Arhun’da bana “evet bir sonuç çıkacak. Bakan’la ya biz uzlaşacağız ya da sendika uzlaşacak ve bir artış yapılacak.

Ama kimse % 48,5’lerden bahsetmesin. Bu rakamlara söz konusu değil.

Esnaf batar kapatır. Kimse bu paraları ödeyemez.

Esnaf artık yanında kaçak işçi çalıştırıyor çünkü başka türlü baş etmesi mümkün değil” dedi.

Sonuç olarak anlayacağınız Aralık sonu hayat pahalılığı kuvvetle muhtemeldir ki % 48,5 çıkmayacak.

Ama Bakan Berova ve Hükümet isterse bu rakamı verebilirler. Tamamıyla Hükümete kalmış bir şey.

Parası varsa verir.

Arhun’a göre de Sosyal Sigortalar bu rakamları veremez çünkü emekliye ödenen primler sosyal sigortalı çalışanlardan alınarak ödeniyor. Düşüş olacağı için Sigortalar bu artışı veremeyecek.

Anladığım kadarıyla Bakan Gardiyanoğlu’nun da isyanı bu.

Bekleyip göreceğiz. Umarım Bakan Berova’nın dediği gibi % 48,5 hayat pahalılığı verilir ve her gün yaşanan zamlar bir nebze olsun sübvanseye edilir.

*********************

Günün Sözü

Neyine bağlandım bu kadar, bana bakmayan gözlerine mi yoksa benim olmayan kalbine mi?

Özdemir Asaf