Turgay Deniz: Mali plan için nüfus bilinmeli

“2025 - 2027 Orta Vadeli Mali Planı" yayımlandı;

Maliye Bakanlığı'nın 2025-2027 Dönemi Orta Vadeli Mali Planı, Resmi Gazete ‘de yayımlandı. Planın temel amacının, enflasyonu orta vadede tek haneye düşürmeyi, iş ve yatırım ortamını iyileştirmeyi ve mali disiplini korumayı esas alan politika zeminini oluşturmayı hedeflediği bildirildi.”

Yaşanan birçok sorunun temeli, plansızlık.

Örnek çok, plansızlık, koordinasyonsuzluk, uyumsuzluk, kurumlar arası iletişimsizlik, her tarafta aynı amaçlar için farklı uygulamalar.

“2025 - 2027 Orta Vadeli Mali Planı" bir planın olması önemlidir.

Daha da önemlisi uygulanabilirlik ve uygulama disiplinidir.

Kâğıt üstünde olmaktan öte, günlük yaşamda hissetmek, hissettirmek.

KKTC kamu maliyesinin disiplin altına alınması tabi ki önemlidir, olması gerekendir.

Kayıt dışılık, devletin olmazsa olmazı vergi toplanması, bugün için kamu maliyesinin en önemli sorunları.

Bunun yanında, özellikle kamuda, tasarruf tedbirleri de önemli bir katkı sağlar, bu kesin.

Dört ayak, kayıt dışılığı en aza indirmek, sürekli af ve vergi bağışlaması yapmamak, devletin alacaklarını bir tamam tahsil etmek ve tasarruf.

Peki, hangisi KKTC’nin uygulama disiplini veya planında var?

Evet, hiçbiri yok, bu sebeple bir plan olması önemlidir.

Uygulaması ise hayati derecededir.

Zaman “mali planı” gösterecek, şimdi en başta ekonomik örgütler, kesimler bunu tartışacak.

Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz’e “2025 - 2027 Orta Vadeli Mali Planı" ile ilgili düşüncelerini sordum;

KTTO başkanı Deniz;

“Ben biraz göz atabildim, ama odamız, kurullarımız, inceleyecek. Açık ve net olarak birçok şey ortaya konulmuş. Kişi başı düşen gelirin artma hedefi benim dikkatimi çekti.

Devletin gelirlerinin %70’ni ithalatçı öder. Daha gümrük kapısından girerken. Mali disiplinsizliğin ortadan kaldırılması hedef olmalı. Biz kayıt dışılığının kesinlikle dışındayız, çünkü biz daha gümrük kapısından girerken vergimizi peşinen ödüyoruz. Devletin gelirinin %70’i. İthalat geçen yıla göre %50 arttı. Bu ülkede sadece altı bin ithalatçı mı karşılamalı, devletin %70 gelirini. Bunun dışında kalanlar ne yapıyor, bu ülke için?

Asgari ücret çok tartışılıyor. İşe ilk giriş maaşıdır. Rum tarafı bunun bir kıstasını koymuş. Bir çalışan işletmenin kapısından girdi mi, ücreti budur. Nedir kıstas, tecrübeye göre, eğitime göre, kabiliyetine göre, bu düzenlemeleri yapmalıyız.

Kapalı bir ekonomide değiliz. Rekabetçi olmamız gerekiyor, bir rekabetin içindeyiz. Çalışan maliyetinin artması, maliyetlere yansıtılıyor. Ancak söylendiği gibi maaş artışı oranında değil. %3 veya %5 oranında bir artış ürünlere yansır. Bu da çalışan maliyetidir. Bunu yapmaktan biz de memnun değiliz. Bunun sebebi de bizim maliyetlerimiz arttıkça, rekabet etme gücümüz azalıyor.

Plan, program önemlidir, değerlidir. Ancak bir plan yapılmışsa ve uygulama hedefi konmuşsa, en başta nüfus bilinmelidir, belirlenmelidir.”

Yazının başında, kamu maliyesine yönelik dört bacak var diye yazdım.

Hatırlatarak sona doğru geleyim;

Kayıt dışılığı önlemek, sıkça af ve vergi affı uygulamamak, devletin alacaklarını bir tamam toplamak ve de kamuda tasarruf.

Plan önemlidir, uygulanabilirlik daha da önemlidir, bunun da altını çizeyim.

Ve son olarak, bu nüfus tartışmasını bitirelim, istatistiki ve bilimsel verilerle belirleyelim.